چکیده

مطالعهٔ زندگانی و واکاوی شخصیت اصحاب رسول خدا صلی‌الله علیه و آله با توجه به گستردگی تعداد آنان امری قابل‌توجه است. جستجوی عملکرد آنان با توجه به‌جایگاهشان امری مهم و ضروری است. تأثیرگذاری شخصیت صحابه در جامعه آن روز و اعتنای مردم بر عملکرد آنان امری روشن و به‌وضوح در تاریخ دیده می‌شود. در این پایان‌نامه به مواجهه صحابه با اهل‌بیت رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و اینکه آنان در این عصر چه عملکردی از خود بر جای گذاشته‌اند، پرداخته شده است. در این پایان‌نامه کوشیده شده است که به سؤال اقدامات صحابه در دفاع از اهل‌بیت علیهم‌السلام در چه گونه‌هایی یافت می‌شود؟ پاسخی داده شود. روش پژوهش در این نوشته به‌صورت کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌های این پژوهش به گونه‌های اعتقادی، اجتماعی و سیاسی تقسیم‌بندی شده است. بیان نقش صحابه در دسته‌بندی هر یک از گونه‌های یادشده با توجه به موقعیت علمی، سیاسی و یا اجتماعی آنان و همچنین بازگو کردن عملکرد آنان در دفاع از اهل‌بیت علیهم‌السلام از مباحث اصلی این پایان‌نامه می‌باشد. تبیین جایگاه خلافت و رهبریِ بعد از رسول خدا صلی‌الله علیه و آله، بیان جایگاه اهل‌بیت علیهم‌السلام، حق محوری حضرت علی علیه‌السلام و ... گونه‌های اعتقادی بررسی شده در این پایان‌نامه می‌باشد. مخالفت با خلفا و کارگزاران، زمینه سازی بیعت امام حسین علیه‌السلام و ... گونه‌های سیاسی است که در این نوشته بدان پرداخته شده است. گونه شناسی عملکرد آنان تا عصر سفیانی یعنی تا ابتدای عصر خلافت مروان (۶۴ق) نقطه کانونی این رساله است.

دانش آموخته

• علیرضا بابایی

استاد راهنما

• محسن الویری

  استاد و مدیر گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• اکبر روستایی