چکیده

پایان نامه حاضر تلاشی جهت بازشناسی آثار مکتوب راویان اسلامی است که طبری در نگارش کتاب خود از آثار آنها استفاده کرده است . مورخانی چون ابو مخنف، عمر بن شبه، مدائنی و ... که هرکدام از این مورخان دارای آثار و کتابهای زیادی می باشند که بیشتر آنها از میان رفته است. در رساله حاضر که عنوان آن منبع شناسی تاریخ طبری می باشد، و سئوال اصلی آن این است که راویان تاریخ امویان در تاریخ طبری چه کسانی و دارای چه سوابق علمی، سیاسی و اجتماعی و چه دیدگاهی می باشند. در واقع نقش راویان / مؤلفان چون عمر بن شبه، مدائنی، ابومخنف و ... را شناسایی نموده ایم. برای بهتر فهمیدن و مشخص نمودن مطالب هر راوی بهترین کار شناخت کافی و کامل از تاریخ طبری و خود طبری، افکار و اندیشه ها و آثارش می باشد که با شناخت طبری، روش و کار وی بهتر می توان این راویان را شناخت. همچنین با شناخت تعداد روایات و نقش آنها را در بازسازی و ساخت تاریخ طبری بهتر متوجه شد که روایت های کدام راوی بیشترین نقش را در پایه گذاری تاریخ طبری داشته است. برای این کار به شناخت راویان و آثار و افکار و اعتقاداتشان پرداخته شده است تا خواننده با شناخت آنها مطالبی که در کتاب تاریخ طبری آمده با دیدی باز مورد مطالعه قرار دهد که این راوی با غرض و یا به خاطر دفاع از اعتقادات در ذکر برخی روایت ها اغراق نکرده باشد. یکی از فرضیه های پژوهش اینست که برخی راویان غرض آلود به ذکر و بیان روایات پرداختند که نتیجه حاصل اینکه مورخ که بی غرض و بی طرفانه به روایت تاریخ بپردازد وجود ندارد. با این شناخت راه برای بهتر فهمیدن مطالب خود تاریخ طبری و اعتماد به مطالب ذکر شده در آن براساس روایات نقل شده از راوی پدید می آید. مفاهیم کلیدی: طبری، تاریخ طبری، امویان، راویان.

دانش آموخته

• معصومه اختیاری چاراویماقی

استاد راهنما

• حسن حضرتی

  دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران

استاد مشاور

• سید حسین فلاح زاده

  دانشیار گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام