چکیده

در این پژوهش سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از جنگ سرد با توجه به نظریه سیستم ها و با استفاده از نظریه چارلز دوران، مورد بررسی قرار گرفت و بیان گردید که متعاقب فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، به دلیل فروپاشی سیستم دو قطبی، امکانات و فرصت های جدیدی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پدید آ:د. در سطح منطقه ای، تهدیدات امنیتی سنتی ناشی از قدرتمندی شوروی از میان رفت. موقعیت جدید ژئوپولتیک منطقه ای فضای مناسبی را برای ارتباط ایران با مسلمانان شوروی فراهم نمود. همچنین از نظر اقتصادی، امکانات جدیدی در تعاملات اقتصادی منطقه ای، خطوطو انتقال نفت و کالاهای تجاری فراهم گشت. در سطح نظام بین المللی، امکان ارتقاء روابط ایران با روسیه ایجاد شد و عملا در ردیف شریک استراتژیک ایران در عرصه اقتصادی و تجاری درآمد و ایران توانست با امکانات پدید آ:ده تا حدی از فشارات و تهدیدات آمریکا بکاهد. در این فضا، بر سطح روابط ایران با اتحاد اروپا نیز افزوده گشت. بر این اساس، با استفاده از نظریه چارلز دوران، مشخص گردید که پایان جنگ سرد، سطح فرصت ها و امکانات ایران را افزایش داد، در عین حال، مقطع دوم مورد بحث، یعنی سیاست خارجی ایران، متعاقب حادثه ‎۱۱ سپتامبر، نشان می دهد که بدلیل افزایش تهدیدات امنیتی بر سطح بر سطح محدودیت های سیاست خارجی ایران، افزوده گردید.

دانش آموخته

• علی رجب زاده المالو

استاد راهنما

• محمد ستوده آرانی

  دانشیار گروه مطالعات سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام معاون آموزش و فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام