چکیده

مواجهه ما با غرب مدرن به عنوان مهمترین مسئله هویتی و تاریخی از دوره صفویه تا کنون در عرصه های گوناگون محل تأمل است. یکی از مهمترین عرصه های این مواجهه ها ورود علوم مدرن است که به خصوص با مظاهر تکنولوژیک آن شناخته شده است. در جریان این مواجهه تاریخی جریان های فکری ایران نسبت به توصیف و تبیین این علوم و فنون و نسبت آن ها با علوم سنتی مواضع مختلفی داشته اند. متناسب با میزان اثر گذاری اجتماعی این جریان های فکری و موضعی که نسبت به علوم مدرن داشته اند سیاستگذاری های رسمی سامان یافته اند و تاریخ مواجهه با علوم مدرن شکل گرفته است. دوره قاجار به جهت اهمیت صورت بندی جریان های فکری و تأثیر مشخص آن در دوره های بعدی اهمیت ویژه دارد. در این دوره به جهت نزدیکی جریان های روشنفکری به دستگاه سلطنت، به طور عمده سیاست های علمی کشور متأثر از نگاه سکولار این جریان ها سامان یافته است. علما نیز به رغم حوزه اثر بالای اجتماعی به دلیل عدم تمیز علوم مدرن از علوم سنتی و تعیین نسبت عالم غربی با عالم دینی به طور ناخودآگاه به تأیید یا در بهترین حالت؛ سکوت نسبت به سیاست های علمی سکولار پرداختند. بنابر این در چنین وضعیتی اقدامات گسترده ای در راستای ترویج ناقص و منقطع از مبانی فلسفی علوم و فنون انجام شد و کم کم این صورت و محتوای سکولار اقدامات در زمینه علم منجر به گسترش اندیشه های سکولار در سطح نخبگان گردید.

دانش آموخته

• سید علی متولی امامی

استاد راهنما

• سید محمد حسین هاشمیان

  دانشیار و مدیر گروه مدیریت راهبردی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• نعمت الله کرم اللهی

  دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام