چکیده

این پژوهش بدنبال آن است تا مبانی و بنیادهایی که مواضع سیاسی حاج آقا نورالله بر آن استوار است را بیان کند. فرضیه‌ای که جهت پاسخ به این پرسش مطرح شده عنوان میدارد بحرانهای زمانه حاج آقا نورالله ایشان را واداشته که در جهت اصلاح آنها گامهای فکری و عملی مؤثر بردارد، بنابراین در فصول مختلف این رساله تلاش شده تا گام به گام پاسخی جامع به پرسش مطرح شده داده شود. عصری که حاج آقا نورالله در آن زندگی میکرد مصادف با قدرتمندی شاهان قاجار بود و ما شاهد استبداد بیش از حد شاهان و نفوذ اجانب و دول غربی مخصوصا روس و انگلیس در ایران بودیم و حاج آقا نورالله با مشاهده این بحرانها کمر همت به حل آنها بست و در این راه فداکاری بسیاری نمود. ایشان در جهت مبارزه با اجانب دست به تأسیس شرکت اسلامیه زد و استفاده از منسوجات غربی را حرام کرد تا بدین وسیله کالای ایرانی به فروش برسد و اقتصاد وابسته نداشته باشیم که در این راه به موفقیت‌های بسیاری نیز دست پیدا کرد و اصفهان را به یک مرکز مستقل اقتصادی تبدیل کرد در جهت مبارزه با استبداد نیز ایشان خدمات شایانی انجام دادند از جمله تألیف کتابی که نظام مشروطه را برای عموم مردم به زبان ساده معرفی می کرد زیرا ایشان نظام مشروطه را راهی درست برای مبارزه با استبداد می دانستند و به این خاطر بعد از آغاز مشروطه دست به تأسیس انجمن ولایتی در راستای فرمان مشروطه زدند و در صدد بر آورده کردن آرمانهای مشروطه مشروعه برآمدند. ایشان در زمان روی کارآمدن رضا شاه نیز به مبارزه خود با استبداد ادامه دادند و در این راه به دست مستبدان از بین رفتند.

دانش آموخته

• فاطمه اسماعیلی کوپایی

استاد راهنما

• نجف لک زایی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

استاد مشاور

• حسن حضرتی

  دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران