چکیده

معرفت خدای سبحان بالاترین معرفتهاست و در پرتو معرفت خدای سبحان است که اندیشه ها سالم و در نتیجه همه ابعاد زندگی شکوفا می شود؛ چون معرفت نسبت به خدای سبحان اندیشه ها را از تاریکی و ضلالت نجات می دهد و انسان براساس اندیشه نورانی سیر زندگی خود را ادامه می دهد. معرفت خدا مونس هر هراس و همراه هر تنهایی، نیروی هر ناتوانی و شفای هر بیماری است. با معرفت خداست که سعادت دنیوی و اُخروی انسان تأمین می گردد. حکما و دانشمندان از روش های مختلفی برای شناخت خدای عزّ و جلّ استفاده کرده اند که هر یک توانسته اند زاویه ای از زوایای بلند معرفتی را نشان دهند. این تحقیق موضوع خداشناسی را با استفاده از آیات و روایات معصومین(علیهم السلام)؛ یعنی روش نقلی بحث کرده است. این روش می تواند از برترین روش ها باشد و اَسما و صفات الهی را به خوبی تبیین کند و راه رسیدن رسیدن به آن را هم به زیبایی هدایت کند؛ چون خدای سبحان از قرآن به عنوان بهترین سخن یاد می کند: «اللَّهُ‏ نَزَّلَ‏ أَحْسَنَ الْحَدیثِ» و در جای دیگر از قرآن به عنوان درمان دردهای قلبی و معنوی و کتاب هدایت یاد می کند: «قَدْ جاءَتْکُمْ‏ مَوْعِظَهٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِی الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَهٌ لِلْمُوْمِنین». کلام اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) هم مثل قرآن، نور و مایه هدایت بشر و تجلّی‌دهنده قلوب مومنین است. از بین روش‌ها و زبان‌های مختلف برای بیان حقایق، زبان تمثیل می‌تواند مفاهیم عالی معرفتی را با بیانی شیوا و جذّاب و قابل درک برای عامه مردم بیان کند؛ لذا در این تحقیق از آیات و روایات متعدّدی که اسماء و صفات الهی را با تمثیل‌های متنوّع و شیرین و قابل درک بیان کرده‌اند، بهره گرفته شده است و با استفاده از چنین آیات و روایاتی می‌توانیم نسبت به معارف بلند معرفتی و عقلانی شناخت بهتری پیدا کنیم. البته هر کسی به اندازه علم و ظرفیت وجودی خودش بهره می‌برد و در خاتمه چنین نتیجه گرفته می شود که آیات و روایاتی وجود دارد که مفاهیم بلند معرفتی و عقلانی از جمله اَسما و صفات الهی را با زبان تمثیل بیان کرده اندو این زبان می تواند معارفی را که در اوج هستند تنزّل ببخشد تا برای همه قابل درک و فهم باشد.

دانش آموخته

• شعبان رجبی

استاد راهنما

• سید محمود موسوی

  دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• یارعلی کرد فیروزجایی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام