چکیده

در پژوهش حاضر در پی این سؤال که بینش سیاسی حضرت زهرا(س) چیست؟ و آیا میتوان دلیل رفتارهای سیاسی حضرت زهرا(س) را همین عامل دانست؟ این فرضیه ارائه شده که بینش سیاسی حضرت زهرا کشف روابط و ضرورتهای میان اجزای نظام سیاسی از جمله امامت و نظام امت است میباشد که این مسئله عامل رفتارهای سیاسی ایشان میباشد. از آنجا که در اندیشه شیعه قول و فعل و تقریر معصوم(ع) حجت است و زهرا(س) نیز به عنوان یک زن الگو، عالمه و معصوم پذیرفته شده است و به سند عامه و خاصه مورد احترام و توجه پیامبر(ص) بوده است بررسی برخی از رفتارهای ایشان ضروری به نظر می رسد در این تحقیق نیز دو خطبه‌ای که ایشان ایراد فرموده‌اند به عنوان نمونه انتخاب شده بررسی دقیق این خطبه‌ها ما را به بینش سیاسی حضرت زهرا(س) که براساس، باورها و آگاهیها و ارزش‌های توحیدی استوار است رهنمون میکند باور به مبدأ و معاد و جهان هستی در تمام خطبه‌های ایشان جاری میباشد. بررسی مفاهیم ایدئولوژی و ویژگیهای آن و ارکان جهان بینی در خطبه‌ها ما را به ایدئولوژی سیاسی مطرح در خطبه نزدیک میکند سپس بررسی نظام سیاسی اسلام در خطبه‌ها و عدم مشروعیت سیاسی نظام خلافت انحرافی از دیدگاه حضرت زهرا(س) ما را به بحث ضرورت دولت و بسط ید امام در خطبه‌ها و نقش مردم در عدم ایجاد اقتدار برای امام راهنمایی میکند. همچنین بررسی نظریه سیاسی امامت و محوریت آن در خطبه‌ها نشان میدهد که رفتارهای سیاسی حضرت زهرا(س) از جمله و ایراد خطبه، وصیت سیاسی به بر احساس بلکه براساس بینش همه جانبه ایشان نسبت به مسائل سیاسی و اسلامی صورت گرفته است و هدفی جز آگاهی دادن به حاضران و آیندگان در مورد مسأله خطیر امامت و ولایت نبوده است لذا این رفتارها دلیلی بر این مدعاست که رفتارهای حضرت زهرا(س) عقلانی معطوف به ارزش بوده است و براساس بینش روشنگرانه ایشان صورت گرفته است.

دانش آموخته

• عذری باباکریمی

استاد راهنما

• علیرضا صدرا

  دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

استاد مشاور

• محمد مهدی گرجیان عربی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام