چکیده

طی سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سیاست خارجی ایران، روند پرفراز و نشیبی را طی کرده است. در اولین گام شاهد شکل گیری سیاست خارجی متکی به خود بوده است. این امر در قالب نیازهای معطوف به خود یاری شکل گرفت. جهت گیری ائتلاف در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از زمانی آغاز شد که نتایج حاصل از روندهای دهه اول انقلاب با بن بست مواجه شد. در نتیجه چنین فرایندی میتوان نشانه‌هایی از بازسازی در سیاست خارجی ایران را مشاهده نمود. این امر از اول دهه ‎۱۳۷۰ شکل گرفت. ائتلاف گرایی جدید پس از فروپاشی نظام دوقطبی آغاز شد. در این مقطع زمانی ایران تلاش داشت تا موقعیت منطقه‌ای خود را بازسازی نماید. به این ترتیب، الگوی ائتلاف گرایی امنیت ایران، ماهیت نرم افزاری پیدا کرد. در این روند، سیاست های امنیتی ایران معطوف به همکاری گرایی با کشورهای اسلامی بود. ایران تلاش داشت تا زمینه‌های هویت یابی اسلامی در کشورهای خاورمیانه را بارور نماید. به همین دلیل، با نیروهای اجتماعی مقاومت گرا ارتباط ویژه‌ای برقرار نمود. اما چنین روندی از مطلوبیت لازم برای دولتهای خاورمیانه برخوردار نبود. به همین دلیل، هیچ ائتلافی در دهه ‎۱۹۸۰ ایجاد نشد.

دانش آموخته

• طاهره ترابی

استاد راهنما

• ابراهیم متقی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

استاد مشاور

• محمد ستوده آرانی

  دانشیار گروه مطالعات سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام معاون آموزش و فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام