چکیده

مسئله معنای زندگی، از مهمترین وتامل برانگیزترین مسائل فلسفی، دینی و روان شناختی است که از چشم اندازهای متفاوت می توان بدان نگریست. معنویت برخاسته از دین اسلام ، دارای مبانی، مؤلفه ها و ساختاری است که در معنا بخشی زندگی انسان تاثیر بسزایی دارد. در مقابل معنویت مدرن نیز دارای مبانی، مؤلفه ها و ساختاری مخصوص به خود است که در معنا بخشی زندگی انسان دارای پیامدهایی می باشد. در این پژوهشِ تطبیقی ضمن بیان نقاط اشتراک و افتراق دو معنویت، سعی در ارزیابی و معرفی معنویت کارآمدتر در معنا بخشی زندگی انسان های امروزی هستیم. روش این تحقیق، تحلیل توصیفی- انتقادی است. معنویت دینی و معنویت مدرن در معنا بخشی زندگی انسان در مواردی مانند معناداری، هدفداری، ارزشمند بودن و هنجاری بودن معنای زندگی دارای اشتراک می باشند ولی در مباحثی مانند نوع هدف، نوع ارزش، کارکرد ، نوع رویکرد و جعلی یا کشفی بودن معنای زندگی با هم اختلاف دارند.معنویت دینی با دارا بودن مبانی ای مانند اصالت روح، اصالت فطرت، اصالت عالم غیب و اصالت شریعت برای انسان معنایی از زندگی را ترسیم میکند که ضمن داشتن انواع کارکرد های فردی و اجتماعی دارای ویژگی های مانند بساطت و وضوح، سازگار و پاسخگو بودن به گرایشات درونی، ایجاد نشاط و امید پایدار، حقیقی و سازنده و ... می باشد. اما معنویت مدرن با تکیه بر مبانی ای مانند سکولاریسم، اومانیسم، لیبرالیسم، راسیونالیسم و پلورالیسم ، ضمن اکتفاء به معنای حداقلی از معنای زندگی، دارای نقاط ضعف اساسی مانند عدم جامعیت، عدم ارائه برنامه عملی و محتوایی، آرمانی بودن و دست نایافتنی و ..... می باشد؛ که در واقع نمی تواند برای انسان معاصر معنای زندگی ای ترسیم کند که او را از این همه اضطراب، تشویش، افسردگی، ناامیدی و پوچی نجات دهد. واژگان کلیدی: معنای زندگی، معنویت دینی، معنویت مدرن، معنویت، دین.

دانش آموخته

• مهدی نعمتی

استاد راهنما

• محسن قمی

  دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس خبرگان رهبری، هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی و ...

استاد مشاور

• محمد جعفری

  دانشیار گروه كلام مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)