چکیده

رساله‌ی حاضر در جستجوی «اندیشه سیاسی سنت‌گرایان معاصر» است. پرسش اصلی پژوهش این است كه «زمینه‌های ذهنی، عینی و ماهیت اندیشه سیاسی سنت‌گرایان معاصر چیست؟» از این رو پاسخ به چنین پرسشی ضرورت و اهمیت دارد كه گفتمان سنت‌گرایانه در كنار دو گفتمان بنیادگرایانه و متجدد از اسلام، متفكران و ناقدان بسیاری دارد. در بررسی اندیشه فیلسوفان و روشنفكران می‌توان از روش‌های گوناگون استفاده نمود. در این رساله، سعی بر آن شده با استفاده از روش هرمنوتیك اسكینر، به اندیشه سیاسی سنت‌گرایان معاصر پی برده شود و بر اساس همین روش یك مقدمه، پنج فصل و نتیجه‌گیری پی‌ریزی شده است. در مقدمه به طرح تفصیلی موضوع پژوهش از جمله بیان حدود و ثغور مسأله، سابقه پژوهش، علت انتخاب موضوع و اهمیت و فایده آن پرداخت شده است. در فصل اول سعی شده است كه روش اسكینر و مفاهیم عمده آن توضیح داده شده است كه بر دو عنصر «قصد و زمینه» در بررسی آثار متفكران تأكید دارد. همچنین سعی شده است دورنمایی از امكانات روش فوق برای بررسی اندیشه سیاسی سنت‌گرایان معاصر ترسیم شود. فصل دوم به عنوان مقدمه‌ای كوتاه، گذری بر مفاهیم لغوی و اصطلاحی سنت، از منظر سنت‌گرایان تاریخچه سنت‌گرایی و اصول مهم و بنیادین سنت‌گرایان دارد. فصل سوم به بررسی زندگی سید حسین نصر با عنوان «زمینه‌های عینی اندیشه سیاسی سید نصر» از تولد تا هم‌اكنون اشاره دارد. در این بررسی ضمن بیان روند رشد و شكوفایی وی به تحلیل زمینه‌های اجتماعی و سیاسی این دوره پرداخته شده است. فصل چهارم به بررسی زمینه‌های ذهنی اندیشه سیاسی سنت‌گرایان می‌پردازد. در این قسمت به مدرنیته از یك سو و دین از سوی دیگر به عنوان دو پایه و دو ركن اساسی اندیشه سیاسی آنان اشاره شده است و با توجه به اینكه افراد شاخصی همچون رنه گنون، فرتیوف شووان و سید حسین نصر مسلمان هستند به اسلام و تجلی سیاسی سنت‌گرایانه از اسلام پرداخته شده است و همچنین بیان می‌شود كه سنت‌گرایان دین را از سیاست جدا نمی‌دانند و به انتقادات آنان نسبت به سیاست مدرن اشاره می‌شود. فصل پنجم به بررسی مؤلفه‌های سیاسی اندیشه سیاسی سنت‌گرایان اشاره دارد. در این فصل ابتدا به دیدگاههای انسان‌شناسی غرب گذری كوتاه می‌شود و سپس به مبانی انسان‌شناسی سنت‌گرایان پرداخته شده است و این نتیجه گرفته شده است كه از منظر آنان، میان انسانها در ابعاد و ساحات مختلفی تمایز وجود دارد و بر همین اساس به ویژگی بعدی در نظام سیاسی مطلوب آنان اشاره می‌شود كه مبتنی بر حقانیت رژیم سنتی است و كه بر اصل عدم برابری استوار است و سپس به آرای نصر در انكار مشروعیت نظام‌ها و رژیم‌های سیاسی مدرن و معیوب اشاره می‌شود و در پایان در بخش نتیجه‌گیری نتایج بدست آمده بررسی خواهد شد.

دانش آموخته

• سید سجاد آل سیدغفور

استاد راهنما

• داود فیرحی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

استاد مشاور

• نجف لک زایی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی