چکیده

این پژوهش در مقام پاسخ به این سؤال است که:اندیشه‌های سیاسی فدائیان اسلام چه بود؟ و فرضیه اصلی آن این است که، اندیشه سیاسی فدائیان اسلام، تشکیل حکومت اسلامی بود. و در طی سه فصل بحث و تحقیق در این پژوهش، درصدد اثبات آن خواهیم بود. و چکیده آن سه فصل را میتوان چنین بیان کرد: فدائیان اسلام بعنوان یک گروه عملی سیاسی، اصلاح‌گر و انقلابی اسلامی، سال ‎۱۳۲۴ (هـ.ش) در تاریخ ایران ظهور کرد. مواضع سیاسی آنها مبتنی بر یک سری مبنای نظری بود. این مبانی شامل تحلیلی از اوضاع سیاسی کشور و خهان با یکسری ناهنجاریها بود، اهم این ناهنجاریها عبارت بودند از: استبداد داخلی، ظلم، فساد و عقب ماندگی از یک طرف و استعمار، نفوذ و سلطه بیگانه و وابستگی خارجی بویژه انگلیس از طرف دیگر بود، واز همه اینها مهمتر ضدیت با اسلام بود که مبدأ و مبنای همه ناهنجاریها از نظر اینان محسوب می شد ،و تز جدایی دین از سیاست، دین ستیزی و اسلام ستیزی نماد آن بود. لذا فدائیان اسلام راه حل و راه نجات ملت را در بازگشت به اسلام، حکومت اسلامی، عدالت، استقلال و جلوگیری از استعمار بیگانه میدانستند. و بدین جهت در اندیشه تشکیل حکومت اسلامی بر مبنای دین مداری و مشروعیت بودند،و برای رسیدن به آن فعالانه دست بکار شدند. و بارزترین روشی که برای رسیدن به اهداف خود به کار میبردند عبارت بودند از: ‎۱- سخنرانیهای پرشورشیان در قم، تهران و دیگر شهرهای کشور ‎۲- مبارزه با اسلام ستیزی ‎۳- مبارزه با عوامل بیگانه و استبداد داخلی ‎۴- مبارزه با رجال وابسته و سر سپرده. این گروه برنامه حکومت مورد نظرشان را در نشریه "رهنمای حقایق" چاپ و منتشر کردند. که بیانگر اندیشه‌های سیاسی آنهااست.بنابراین اندیشه‌های سیاسی فدائیان اسلام را نه تنها از آثار و گفته‌های اینان بویژه نواب صفوی بلکه از مواضع،روابط، و رفتار و تحلیلهای اینان از اوضاع و شرایط سیاسی آن روز ایران و جهان نیز میتوان بدست آورد.

دانش آموخته

• حسین رضاپور

  عضو هیات علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه پزشکی سمنان

استاد راهنما

• علیرضا صدرا

  دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

استاد مشاور

• سید علی میر موسوی

  عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه مفید