چکیده

سینما رسانه ای است با ویژگی های منحصر بفرد از مهمترین خصائص سینما آن است که با مخاطب خاص و انگیزه مند سروکار دارد، بنابراین سریع تر از تلویزیون می تواند تغییر موضع داده و مسایل جامعه را مطرح کند بنابراین سینما از این نظر نسبت به دیگر رسانه ها، خاصه تلویزیون پیشروتر است از جمله مسائلی که تقریبا تمام کنشها و رفتارهای روزمره ما را دربرمی گیرد، شیوه و نوع زندگی کردن است هدف پژوهش حاضر بررسی آسیب شناسی بازنمایی تصویری است که سینما به عنوان یک رسانه ارائه می دهد به علت گستردگی مفهوم سبک زندگی سه شاخص برای تحلیل آن انتخاب گردید؛ «مصرف»، «اوقات فراغت» و «مدیریت بدن» سپس به بررسی این شاخص ها حول دو محور مهم زندگی زنان ـ مادری و مدیریت روانی خانواده، مستخرج از قرآن کریم ـ در فیلم ها می پردازیم بنابراین روش تحقیق ترکیبی از روش کتابخانه ای و تحلیل گفتمان می باشد بدین منظور تعداد چهار فیلم، با نمونه گیری هدفمند انتخاب گردید شاخص های درنظرگرفته شده «ژانر اجتماعی ثبت شده در ارشاد»، «فعال بودن نقش اول زن»، «پرفروش بودن» و «پرداختن به مسائل خاص زنان» می باشد علت تعداد محدود فیلم ها روش مورد استفاده در این تحلیل می باشد در مرحله جمع آوری اطلاعاتِ فیلم ها ابتدا از روش «تحلیل روایت» به منظور بررسی پیرنگ فیلمنامه و سپس از «تحلیل رمزگان اجتماعی» که مشتمل بر سه لایه «رمزگان اجتماعی»، «رمزگان فنی» و «رمزگان ایدئولوژیک» می باشد، استفاده شده است در پایان از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف جهت جمع بندی و تحلیل نهایی استفاده شد یافته های پژوهش حاکی از آن است که با غلبه هرچه بیشتر رویکردهای مدرنیته در ایران، سینمای اجتماعی نیز به سمت رواج سبک زندگی غربی برای زنان پیش رفته است و در این مسیر می توان از تفکرات فمینیستی به عنوان موتور محرک فیلمسازان ایرانی به منظور عقب نماندن از قافله مدرنیته و عامل تغییر هویت زن مسلمان ایرانی نام برد واژگان کلیدی: بازنمایی، سبک زندگی، زنان، سینمای اجتماعی.

دانش آموخته

• حمیده مهدی پور

استاد راهنما

• نعمت الله کرم اللهی

  دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• سید مجید امامی

  عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)