چکیده

این پژوهش با سئوال اصلی: "ایرانیان در عصر اول عباسی چه نقش و جایگاهی داشتند و چه موضعی در برابر عباسیان اتخاذنمودند؟" بر اساس نظریه ابن خلدون در سه مرحله تأسیس دولت (پیروزی)، شکوفایی و خود کامگی، در سه فصل در پی اثبات این است که "ایرانیان در شکل گیری حکومت و دیوان سالاری و جنبش هایی که بر ضد دستگاه خلافت عباسی در عصر اول خلافت ایشان رخ داد، نقش و جایگاه تعیین کننده‌ای داشتند. "مطالب مطرح شده در فصل های این پژوهش نشان می دهد در قرن اول هجری سهم ایرانیان در امور سیاسی و فرهنگی اندک بود اما تلاش ایرانیان در روی کار آوردن عباسیان به آنها اجازه داد تا در صحنه‌های سیاسی و اداری فعال تر شوند، تأثیر و نفوذ ایرانیان در تشکیلات تازه دولت عباسیان چندان بارز و قوی شد که ترتیبات عربی عهد اموی تا بسیاری به کنار رفت و در دوران جدیدی درتاریخ اسلام و ایران آغاز شد. هر چند که در این زمان عده ای از ایرانیان حاضر به همکاری با عباسیان نشدند و در راه سرنگونی آنها و تأسیس دولتی کاملا ایرانی قیام هایی را برپ اکردند. واژگان کلیدی: ایرانیان - خلافت عباسی - دیوان سالاری - جنبش.

دانش آموخته

• فاطمه سرخیل

استاد راهنما

• حسین مفتخری

  استاد گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی

استاد مشاور

• منصور میراحمدی چناروئیه

  استاد تمام گروه علوم و اندیشه سیاسی و معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی ، رئیس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی