در اوائل قرن جدید شاهد شکل گیری نظریات و دیدگاههای جدیدی در نظام بین المللی بودیم که هر یک به نحوی سعی در ترسیم آینده بشری داشتند. در این میان نظریه برخورد تمدنهای، ساموئل هانتینگتون، به بررسی نظام بین الملل با دیدگاهی بدبینانه پرداخت و آینده ای پر از جنگ و برخورد میان تمدن های مختلف را پیش بینی کرد ولی از آنجا که طبع بشری خواستار صلح و آرامش است این نظریه بعد از مدتی با انتقادات فراوانی مواجه شد و در این زمان طرح نظریه گفتگوی تمدنها، توسط رییس جمهور ایران آقای خاتمی، سرآغازی برای ایجاد جهانی همراه با صلح و ارتباط میان تمدنها بود. بر این اساس در این پایان نامه ابتدا تلاش در جهت شناخت نظریه برخورد تمدن ها و به دنبال آن دست یابی به عوامل و ریشه هایی است که زمینه های ظهور نظریه میان تمدن ها را فراهم کرد. سپس بررسی و ارزیابی نظریه گفتگوی تمدنها و اصول و اهداف مورد توجه در این نظریه است. در آخر نیز سعی در یافتن عللی است که از ارتباط و گفتگوی بین تمدنها جلوگیری می کند و در واقع در برابر عملی شدن این نظریه ایجاد چالش و مانع می کند. بر این اساس اختلافاتی که بین فرهنگها و ارزشهای، تمدنهای گوناگون وجود دارد، همچنین نابرابری ها و تفاوتهای شدید سیاسی و اقتصادی موجود از مهم ترین موانع و چالشهای این نظریه است.
استاديار دانشکده علوم اقتصادی و سياسی دانشگاه شهید بهشتی
دانش آموخته و همکار آموزشی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام / نمایندهٔ مردم ولایت غزنی در دوره شانزدهم (پارلمان افغانستان) / رئیس دانشگاه خاتم النبیین (ص) کابل