چکیده

در این تحقیق، ابتدائاً غلات را به عنوان کسانی معرفی نموده ایم که درباره اهل بیت سخنانی گفتند که خود آنها درباره خودشان نگفتند و امامان را در عرض خداوند تبارک و تعالی قرار دادند و صفات الهی را به صورت استقلالی منسوب به اهل بیت کردند. مغالیان، اعتقاداتی مانند حلول یا تشبیه یا تناسخ یا الوهیت یا نبوت و... داشتند که به سبب همین اعتقادات از مرز اسلام خارج و وارد دایره کفر گشتند، از حد و میزان اعتدال و حقیقت، تجاوز کردند و در حق اهل بیت غلوّ نمودند. ائمه که میزان حقیقی افکار و اعمال اند در برابر این ارتفاع غالیان، موضع گرفته و با آنها برخورد فکری و عملی کردند. در این مجموعه ضمن آشنایی اجمالی با پدیده غلو و غالیان، به طور مبسوط با شیوه رویارویی فکری ائمه با این افراد به ظاهر دوست، اما در واقع، دشمن اهل بیت آشنا خواهیم شد و سپس در فصل رویارویی عملی، خواهیم دید که ائمه ضمن نهی از غلو، دستور به تبرّی جستن و سب و لعن غلات را داده‏اند و آنها را به انزوا کشانده و در مواردی آنها را مجروح و یا به قتل رسانده‏اند و یا دستور آن را صادر فرموده‏اند، که مجموع اینها برای خواننده یک پیام اساسی دارد و آن فاصلۀ عمیق میان غالیان و شیعیان است و اینکه این دو گروه را هرگز نباید در کنار هم و با هم دید.

دانش آموخته

• امیرحسین غفاری فر

استاد راهنما

• محمدجعفر علمی

  محمدجعفر علمی، از اساتید حوزه و دانشگاه به دلیل بیماری سرطان دار فانی را وداع گفت. وی سال ‌های پیش مدتی را در کسوت معاون آموزشی و پژوهشی با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی همکاری داشت. مرحوم علمی، تحصیلات حوزوی خود را در تهران و قم نزد اساتیدی چون آیات عظام میرزا جواد تبریزی، حسین وحید خراسانی و عبدالله جوادی آملی گذراند. حجت‌الاسلام علمی، دارای دکترای فلسفه از انگلستان بود و مدتی هم به عنوان رییس کالج اسلامی لندن در این کشور حضور داشت.

استاد مشاور

• عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی

  عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی