چکیده

تحقیقی را که در پیش رو دارید، ترجمه و نقد و بررسی کتاب"DOES GOD HAVE A NATURE" اثر پروفسور آلوین پلاتینگا است که به یک یک مقدمه و سه بخش تنظیم شده است، بخش اول کلیات، بخش دوم دارای دو فصل می باشد که ابتدا در فصل اول ماهیت را معنی کرده و آن را به دو قسم، ماهیت به معنی عام و خاص تفکیک نموده و سپس در فصل دوم آیات و روایات و نظرات موافق و مخالف فیلسوفان اسلامی را با توجه به این معیار- عام و خاص- مورد سنجش قرار داده ایم و حاصل آنکه طبق نظر آیات و روایات و قاطبه حکما و فلاسفه خداوند ماهیت به معنی عام را دارا می باشد که مساوق ذات و حقیقت اوست امام ماهیت به معنی خاص در او راه ندارد زیرا ماهیت به این معنی با محدودیت و نقص همراه است در حالیکه خداوند از هر گونه نقص و محدودیت مبراست. بخش سوم تحقیق اختصاص دارد به ترجمه کتاب و مولف مطالب کتاب را در پنج فصل و یک مقدمه بیان می دارد ابتدا در مقدمه مطالبش را با این سوال آغاز می کند که آیا خدا ماهیت دارد و اگر چنین است آیا تضادی میان عظمت او و ماهیت داشتنش وجود دارد؟ و در پاسخ به این سوال گام به گام پیش می رود. فصل اول مربوط می شود به لاادری گرایان با بیان کلامی از کانت مبنی بر اینکه فهم انسان توانایی ورود به این حوزه را ندارد آغاز کرده و سپس دلیل کانت را پاسخ گفته و رد می کند در فصل سخنان توماس آکوئیناس را مورد بررسی قرار می دهد که در حقیقت همان مباحث - ماهیته انیته- حکمای اسلامی است که پلانتیگا آن را رد می کند در فصل سوم به بحث پیرامون اصالات اسم می پردازد منظری که می گوید: خداوند ماهیت ندارد، چون ماهیتی وجود ندارد؛ هیچ صفتی اصلا وجود ندارد این در حقیقت نفی ماهیت بطور مطلق است که البته پلانتینگا این را هم تایید نمی کند و در فصل چهارم به امکانگرایی عام دکارت پرداخته و بیان می کند که این مطلب" خداوند ماهیت ندارد" معنایش این نیست که آنجا صفتی موجود نیست بلکه به این معنی است که خداوند به گونه ای است که اساسا هیچ صفتی وجود ندارد و فصل پنجم اختصاص به نظریه مختار دارد که از آنچه که حقیقت صرف نامگذاری می شود دفاع کرده و بیان می دارد که خدا ماهیت دارد اما با او یکسان نیست.

دانش آموخته

• اسماعیل منصف

استاد راهنما

• محمد محمدرضایی

  محمد محمدرضایی (متولد ۱۳۳۹ در قم) پژوهشگر ایرانی حوزه فلسفه و کلام و استاد تمام پردیس فارابی دانشگاه تهران و نماینده آیت الله سبحانی درامور دینی است.

استاد مشاور

• سید ابراهیم موسوی

  مدرس حوزه و دانشگاه