چکیده

اگرچه پدیده دنیوی شدن دارای سابقه ای طولانی است ولی امری جدید تلقی می شود که نیازمند تامل جدی است. از سویی ما اکنون در عصری زندگی می کنیم که از آن با عنوان عصر رسانه ها یاد می شود و از میان رسانه های موجود، تلویزیون به عنوان رسانه ای عمومی و در دسترس همگان از اهمیت خاص و ویژه ای برخوردار است چرا که قادر است مصرف کنندگان و مخاطبان خود را تحت تاثیر قرار دهد واگر تماشاگر منفعلانه از این پدیده بهره برداری کند، قطعا مقهور آن خواهد شد . در چنین شرایطی بی شک دغدغه هر فرد دیندار یافتن ارتباط میان دو مفهوم دنیوی شدن و تلویزیون و یافتن پاسخ این سوال است که آیا دنیوی شدن توانسته در تلویزیون جمهوری اسلامی نفوذ کند. نوشتار حاضر نیز برای یافتن پاسخ این سوال و چگونگی حضور این پدیده در تلویزیون با نگاهی انتقادی، با روش نشانه شناسی و با نمونه گیری هدفمند، پنج سریال پربیننده در سال های 1386 و 1387 را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است . در قسمت نظری تحقیق، به تعاریف دین، دنیوی شدن و دنیا گرایی به عنوان معادل های فارسی سکولاریزاسیون و سکولاریسم اشاره شد و بیان شد که مراد در این تحقیق پدیده دنیوی شدن است و در ادامه 12 مولفه از مولفه های این پدیده تعریف شد. روش تحلیل سریال ها، تلفیقی از روش نشانه شناسی سوسور و نشانه شناسی جان فیسک است . در نهایت نیز این نتیجه حاصل شد که دنیوی شدن بیشتر در سطح فردی در سریال های پربیننده اتفاق می افتد. همچنین در ؤانر طنز به علت اصالت داشتن تفریح و سرگرمی و شاید به علت عدم دقت و داشتن نگاه کارشناسی با مصادیق بیشتری از این پدیده روبرو هستیم و متاسفانه میزان مصادیق و مولفه های دنیوی شدن در سال 1387 نسبت به سال 1386 افزایش یافته است . واژگان کلیدی : دین، دنیوی شدن، دنیا گرایی، سكولاریزاسیون، سكولاریسم، مولفه های دنیوی- شدن، نشانه شناسی.

دانش آموخته

• مریم آخوندی

استاد راهنما

• محمدعلی هرمزی زاده

  مدیر گروه ارتباطات دانشگاه صدا و سیما

استاد مشاور

• حسن خیری

  رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق