چکیده

دین و اخلاق دو حوزه تأثیرگذار بر جوامع انسانی بوده و خواهند بود. آنچه در این زمینه مدت‌های مدید ذهن اندیشمندان را به خود مشغول کرده است این است که این دو چه ربط و نسبتی با یکدیگر دارند. در مقام پاسخ به این پرسش است که فیلسوفان اخلاق چهار گونه رابطه و وابستگی اخلاق و دین را مطرح کرده‌اند که عبارت‌اند از ۱- وابستگی معناشناختی ۲-. وابستگی وجود شناختی ۳.- وابستگی معرفت‌شناختی ۴.- وابستگی روان‌شناختی .این پژوهش به نوع چهارم یعنی رابطه روان‌شناختی (انگیزشی) دین و اخلاق می‌پردازد و نقش انگیزشی باورهای دینی را مورد سؤال قرار می‌دهد علاوه بر پیگیری نظری وفلسفی در این زمینه تعداد ۲۴۲ نفراز دانشجویان دختر وپسر در سطح دانشگاههای آزاد وفرهنگیان همدان ،گروه نمونه پژوهش حاضر را تشکیل میدهند تمامی آزمودنیها با سه آزمون جهت گیری مذهبی آلپورت وجهت گیری مذهبی بر اساس دین اسلام آذربایجانی وپرسشنامه بنیان‌‌های اخلاقی هایت وگراهام مورد بررسی قرار گرفتند نتایج آزمون پس از نمره گذاری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت .نتایج نشان داد که بین نگرش مذهبی ودینداری با انگیزه اخلاقی رابطه ایی مستقیم وجود دارد یعنی هرچه باور واعتقاد شخص عمیق‌‌‌تر شود وباور مذهبی او تبدیل به ایمان گردد و شخص از مرحله شناختی و نظری دین به مرحله عملی ودینداری وارد گردد،انگیزه اخلاقی بیشتر و شخص زیست اخلاقی آشکارتری خواهد داشت . واژه‌های کلیدی: نگرش دینی ،انگیزش اخلاقی ،دینداری ،روانشناختی

دانش آموخته

• علی نصرتی

استاد راهنما

• مسعود آذربایجانی

  دانشیار گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

استاد مشاور

• حسین شرکت توسلی

  عضو هیات علمی گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام