چکیده

با پیشرفت دنیا در زمینه ابزار ارتباطی مخصوصا اینترنت و فضای مجازی، امکان دیدن و دیده شدن به راحتی در اختیار همه قرار گرفته است. نمایش دادن سراسری از مهمترین آفت‌های این فضا، که با دیدن و دیده شدن مربوط است؛ یعنی کاربر فضای مجازی دوست دارد همه چیز خود را به همه کس نمایش دهد. ما به این کار به تبعیت از طه عبدالرحمن تکشف می‌گوییم و در این پژوهش در صدد پاسخ به این سوال هستیم که چگونه می‌شود انسان معاصر علاقمند به تکشف را به مسیر انسانیت و تقوا بازگرداند؟ فلسفه این تحقیق آیه‌شناسی و راهبرد آن کیفی است. سازوکار جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش، مصاحبه و فرآیند نتیجه‌گیری به روش تحلیل مضمون انجام شده است. با توجه به سوالات اصلی و فرعی پژوهش، در این تحقیق از نظریه طه عبدالرحمن برای چهارچوب نظری استفاده شده است. طبق این نظریه با استفاده از یک قاعده تأویلی و یک قاعده اخلاقی در تأویل «شهید»، خدا صرفا «شاهد» نیست و فقیه ائتمانی (مربی) فرد را تنبیه می‌دهد به اینکه «نگاهی نیست مگر نگاه خدا و نگاه شونده‌ای نیست مگر کسی که او به آن نگاه می‌کند». مشهود عبارت است از منظوری که به شاهد اعلی متوسل می‌شود. مربی به کلام خدا اشاره می‌کند که اگر بنده‌ام به سوی من قدم‌زنان بیاید، به سوی او هروله کنان خواهم رفت. از نظر ایشان متکشف به نصیحت‌های مستقیم گوش نمی‌دهد. به نظر عبدالرحمن راه علاج تکشف، خارج کردن متکشف از حال خیانت به حال ایمانی است که این را با تبدیل شدن متکشف به مشهود میسر می‌داند. به عقیده ایشان صرفا مربی با ارتباط برقرار کردن با متکشف و رعایت شرایط او، تکشف را تصدی نموده و به این امر نائل می‌شود.

دانش آموخته

• سید محمد حسین غضنفری

استاد راهنما

• علی اصغر اسلامی تنها

  استادیار گروه فرهنگ و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• عبدالحسین کلانتری

  عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران