بِسم الله الرّحمن الرّحیم
شناسنامه علمی دکتر اسماعیل علیخانی
اسماعیل علیخانی، در سال 1367 وارد حوزة علمیه شد و پس از گذراندن مقدمات، دروس سطح و خارج را از اساتیدی همچون استاد محمدی خراسانی، استاد موسوی تهرانی، آیتالله مکارم شیرازی و آیتالله سبحانی فرا گرفت.در سال 1374 وارد مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) شد و پس از گذراندن دورة عمومی، کارشناسی ارشد را با گرایش فلسفه دین و با ترجمة کتابی در باب «معنای زندگی» و نقد آن به عنوان پایاننامه، با امتیاز عالی طی کرد و در سال 1386 در مقطع دکتری، با گرایش ادیان و عرفان قبول شد و پس از گذراندن دوره، رسالة دکتری را با عنوان «حقیقت قرب به خدا در اسلام و مسیحیت»، با امتیاز عالی دفاع کرد.
با توجه به رشته فلسفه دین و نیز گرایش ادیان و عرفان و وابستگی آنها به زبان انگلیسی و نیز علاقه شخصی، به آموزش ترجمة زبان انگلیسی و در کنار آن مکالمه پرداخت، که حاصل آن ترجمة دو کتاب به صورت مشترک با یکی از دوستانش و یک کتاب مستقل و نیز چند مقاله است. مکالمة زبان انگلیسی را نیز، هم به صورت شخصی و هم در مراکز آموزش زبان ادامه داد.در کنار تحصیل، به تدریس، تحقیق و تبلیغ نیز اشتغال داشته. اهم تدریسهای وی در مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، جامعة المصطفی العالمیة، دانشگاه قم بوده است و دانشگاههای خارج از قم به صورت پراکنده، نظیر دانشگاه بیرجند، دانشگاه کردستان، دانشگاه فردوسی مشهد و … و عمدة پژوهشها در زمینههای ادیان، فلسفة دین و موضوعات عرفانی و بیشتر تبلیغها در دانشگاهها، به مدت سیزده سال، از طریق نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاهها بوده است. البته در کنار این امور به تدریس در قالب طرحهایی همچون طرح ولایت دانشجویی و دبیران و طرح ضیافت دانشجویی و اساتید و نیز سخنرانیهای علمی و تخصصی در دانشگاهها پرداخته است.
در طول دوران تحصیل، سه سفر علمی به خارج از کشور داشته است. در سال 1383، سفری هفده روزه به کشور هندوستان، برای بازدید از معابد، دانشگاهها و نیز دیدار با سران ادیان. در سال 1388، سفری ده روزه به دو کشور سوریه و لبنان جهت دیدار با سران ادیان مسیحی. و نیز در سال 1389، سفری دو هفتهای به کشور ایتالیا و واتیکان، برای بازدید از مراکز دینی و دانشگاهی مسیحی و نیز ملاقات با سران مسیحیت. سفر به ایتالیا، علاوه بر بازدید از مراکز مذهبی و دانشگاهی، با گذراندن برخی از واحدهای درسی دکتری، نظیر «روشهای تفسیری کتاب مقدس» و «دگماها»، به صورت فشرده و توسط اساتید آن کشور در دانشگاههای گریگورین و اوربیانو همراه بود.
برخی از فعالیتهای علمی وی به شرح ذیل است:
1. کتاب:
– صفبندی سیاسی در قرآن, تهران, شرکت انتشارات علمی و فرهنگی, 1387.
– اخلاق مسیحی،ترجمة کتابThe Question of Christian Ethics, نوشتة رالف مکینرنی، قم, پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم, 1386.
– خودی و غیر خودی, تهران, مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر, 1381.
– ابنعربی, میراثدار انبیا, ترجمة کتاب Ibn Arabi, Hair to The Prophets, نوشته ویلیام چیتیک؛ شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1392.
– معنای زندگی, ترجمة کتابOn The Meaning of Life، نوشته جان کاتینگهام و نگارش معنای زندگی از منظر اسلام، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1392.
2. مقاله
– «تحلیل معناشناختی «قرب الی الله» در قرآن کریم»، مجله علمی ـ پژوهشی قرآنشناخت، تابستان 89.
– «تحول وجودی انسان در عهد جدید»، پذیرفته شده در مجلة علمی ـ پژوهشی اندیشة دینی دانشگاه شیراز.
– «جریانشناسی جنبشهای مهدوی»، مجلة علمی ـ تخصصی معرفت کلامی، شماره 3، پاییز 89.
– «اخلاق در آیین یهود»، مجله علمی ـ تخصصی معرفت اخلاقی، شماره 2، تابستان 89.
– «کیهانشناسی ذکر»، مجلة علمی ـ ترویجی معرفت، شماره 161، اردیبهشت 90.
– الهیات عرفانی قدیس بوناونتورا، مجلة علمی ـ تخصصی هفت آسمان، آبان 91.
– جایگاه مقربان خدا، مجلة علمی ـ تخصصی معرفت اخلاقی، آذر 91.
– الهیات سلبی، مجلة علمی ـ تخصصی معرفت کلامی، آذر 91.
– «دین در جامعه جهانی»نوشتة پیتر بایر (ترجمه), مجله علمی ـ ترویجی معرفت, شماره 111, اسفند 85.
– «هلیدگارد بینگن در یک نگاه», مجله علمی ـ ترویجی معرفت, شماره 101, اردیبهشت 85.
– «آشنایی با زیدیه», خردنامه همشهری, شماره 40, بهمن 1383.
– «صاحب شطحیات، (بایزید بسطامی)», خردنامه همشهری, شماره 69, مهر 1384.
3. رسالة ارشد و دکتری:
ارشد: ترجمه و نقد بخش دوم کتاب معنای زندگی، جولیان یانگ
دکتری: حقیقت قرب به خدا در اسلام و مسیحیت