چکیده

در دهه ۱۳۲۰ مردم ایران کمابیش فضای باز سیاسی را تجربه کردند و نیروهای ملی هرسال بر قدرت و نفوذشان افزوده شد. نیروهایکمونیست و مشخصا حزب توده نیز بر تحرکات خود در کشور افزودند. آمریکا که پس از جنگ جهانی دوم وارد جنگ سرد با شورویشده بود برای جلوگیری از گسترش کمونیسم اقدام به جاسوسی و نفوذ در کشورهای هممرز با شوروی کرد. موقعیت ژئوپلیتیک وراهبردی ایران این کشور را کانون برنامه های ضد کمونیسم آمریکا در منطقه قرار داد و به منظور مقابله با کمونیسم عملیاتی موسوم بهبیدمن (Be Damn) که در فارسی به بدامن (Bedamn) شهرت یافته است، شکل گرفت تا ضمن جاسوسی از کمونیست ها، به اقداماتپیشگیرانه و نیز جنگ روانی علیه آنان دست زند. با ملی شدن صنعت نفت، انگلستان در این شبکه با آمریکا همکاری کرد و بدامنبه صورت گسترده به عملیات تبلیغی و تخریبی علیه مصدق با محوریت کمونیسم هراسی دست زد. این پژوهش این سوال را پیگرفته کهنقش بدامن در استحکام و تداوم قدرت پهلوی دوم چگونه بود و این فرضیه را مطرح کرده است که بدامن توانسته با تخریب چهرهمخالفان نقش جدی در تحکیم پایه های قدرت پهلوی دوم و بسط نفوذ آمریکا ایفا کند. در پایان پژوهش، ضمن تایید فرضیه این نتیجهحاصل شده که سازماندهی نیروهای حامی، انگ زدن به مخالفان، تخریب چهره آنان و توجیه تراشی برای سرکوب، مهمترین برنامهبدامن بود که پس از کودتا و در قالب سازمان ها و نهادهای رسمی و شبکه های مخفی دیگر مانند ساواک و شبکه ماهوتیان پی گرفته شد. این مقاله با مشارکت عباس مهدوی نوشته شده است و در هفتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم انسانی، مدیریت و کارآفرینی ایران،تهران پذیرفته گردیده است.

دانش آموخته

• رشید رکابیان

  عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی