چکیده

سبک زندگی، مبین بخشی از فرهنگ است که در جوامع امروزی، نقش مهمی در زندگی مردم دارد؛ زیرا با مسائل کلیدی و حساسی همچون هویت (تمایز) فردی و اجتماعی، فعلیت بخشیدن به قدرت تشخیص و انتخاب یا دست‌کم، ایجاد احساس آزادی عمل پیوند خورده است.[۱] آموزه­های اهل‌بیت(ع)، سبک زندگی ویژه‌ای را بر اساس نگرش‌ها، باورها و رفتارهای دینی پیشنهاد می‌کند که میزان پای­بندی به آن، سطح دین­داری افراد جامعه را نشان می‌دهد. در واقع اهل‌بیت(ع) برای هدایت بشر، سبک خاصی از زندگی را تبیین کرده‌اند که سعادت او را تأمین می‌کند. این سبک زندگی، همه عرصه‌های حیات بشر را در بر می‌گیرد. با توجه به گستردگی و عمق این سبک زندگی، عوامل متعددی می‌تواند مانع از عملیاتی شدن آن در جامعه شود. مهم‌ترین این عوامل، به حوزه سیاسی و اجتماعی برمی­گردد که نوع و نظام حکومتی و تعامل آن با مردم، از مؤثرترین آنهاست. هر چند حکومت‌ها بسیار متفاوت و متعدد بوده‌اند، در جامعه‌شناسی کلان می‌توان استبداد را به عنوان یک ویژگی خاص دانست که در سطوح گوناگون سیاسی و اجتماعی بسیاری از جوامع اسلامی اثر گذاشته است. در این نوشتار قصد داریم، با بررسی تأثیر حکومت استبدادی به عنوان یکی از مهم‌ترین قالب‌های حکومتی، موانع اجتماعی تحقق سبک زندگی برخاسته از آموزه­های اهل‌بیت(ع) را در آن بررسی کنیم.

دانش آموخته

• محسن محمدی