چکیده

این مقاله به فرایند ورود اجباری یا اختیاری اسلام به شهر قم می‌پردازد و در صدد است هم تئوری پذیرش از سر اکراه اسلام را از سوی اهالی شهر قم رد نماید و هم ایده پذیرش آسان و از سرآگاهی اسلام از سوی قمی‌ها را نقد نماید. در این نوشته نکته‌های ذیل مورد اشاره قرار می‌گیرد: الف) قمی‌ها مقاومت‌های سختی در برابر عرب‌ها از خود نشان داده‌اند، لیکن این بدان معنا نیست که «اسلام» نیز به زور و اکراه وارد فرهنگ مردم قم شد. ب) اسلام‌پذیری قمی‌ها در همه‌جا از سر منطق و تفکر نبوده است بلکه عوامل دیگر روانی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز در اسلام پذیری آنها مؤثر بوده است. ج) پذیرش اسلام ضرورتا به معنای پذیرش فرهنگ عربی نبوده است، بلکه هستۀ اسلام به صورت متن (قرآن) در میان قمی‌ها، رسوخ کرد و آنها توانستند این متن وحیانی را بخوانند، فهم کنند، تفسیر کنند، و سرانجام آن را متناسب با داشته‌های انسانی خود درآمیخته و به حقیقت آسمانی اسلام، عینیت فرهنگی ببخشند. اسلام پذیری،اشعریان،زرتشتیان،ساسانیان،عرب ها،قم.

فایل مقاله :

• فرآیند-ورود-اسلام-به-قم-در-قرن-نخست-هجری.pdf

استاد

• حبیب الله بابایی

  عضو هیات علمی گروه مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی / رئیس میز مسائل اجتماعی و سیاسی ایران قطب های فکری فرهنگی دفتر تبلیغات