چکیده

رابطه دموکراسی با حکومت های اسلامی از دیرباز مطرح بوده که آیا خلافت و حکومت در اسلام با دموکراسی رابطه ای دارد نظرهای مختلفی در این باره است. در این راستا دموکراسی قدسی مورد تایید اسلام نیست چرا که اسلام نظام هستی شناسی و عقایدی دارد که مردم مخلوق خدا هستند و خدا حاکم مطلق است. پس انسان حق تصرف در جان دیگری ندارد و فقط خداست که می تواند حاکم تعیین کند.بلکه دموکراسی به معنای اکثریت و تفکیک قوا و انتخابات و سایر ملزوات دموکراسی که منافاتی با دین اسلام ندارد، بلکه در اسلام هم مورد تاکید بوده است، با اسلام دارای سازگاری مشروط می باشد. عده ای مفهوم مردم سالاری را مترادف با مفهوم دموکراسی غربی تلقی می کنند و سعی دارند وجوه مردم سالاری دینی را با دموکراسی منطبق نمایند. برخی دیگر بالعکس ماهیت مردم سالاری دینی را متفاوت از دموکراسی های غربی می داند و در مبانی و اصول موضوعه، آن را به کلی مغایر با دموکراسی می پندارند. دراین مقاله ابتدا مهترین و متداول ترین نظریات جدید دموکراسی از نیمه قرن بیستم به بعد ،که اکثرا براساس دیدگاه واقع گرایانه مطرح شده اند را مورد بررسی قرار دادیم. سپس نظریات دموکراسی نقد شده است و بعد نظریات دموکراسی را با مردم سالاری دینی مقایسه و نتیجه گیری شده است.

دانش آموخته

• مرتضی علویان

• غلامرضا ضابط پور کاری