چکیده

در این مقاله با رویکردی سازه انگارانه به چالش روابط ایران و عربستان به عنوان دو کشور رقیب که مدعی رهبری بر جهان اسلام هستند، پرداخته شده است. موج بیداری اسلامی و کشیده شدن دامنه آن به کشور یمن رقابت دو الگوی شیعی و وهابی در سیاست خارجی دو کشور ایران و عربستان را موجب گردیده است. این پژوهش بررسی روشمند سازه های هویتی و الگویی و تبلور هویت در رفتارهای سیاست خارجی ایران و عربستان را با روش توصیفی تحلیلی مورد مداقه قرار می دهد. نویسنده سعی دارد به این پرسش پاسخ دهد که جایگاه یمن در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان چیست؟ و فرضیه مقاله بر این است که، جایگاه یمن در روابط دو کشور در چارچوب نگاه هویتی (هویت مذهبی) ایران و عربستان و منافع آنها قابل فهم است. تلقی جمهوری اسلامی ایران از تحولات یمن در قالب بیداری اسلامی و تاثیرپذیری از انقلاب اسلامی ایران و نگاه عربستان به تحولات بحرین در قالب یک مسئله عربی، زمینه حساسیت و تشدید منازعات دو کشور را فراهم آورده است. در واقع ایران و عربستان با توجه به مولفه های هویتی تاثیر گذار بر الگوهای رفتاری آنها، نتوانسته اند در قبال بحران یمن به یک هویت مشترک و به تبع آن منافع مشترک دست یابند.

دانش آموخته

• هادی ترکی