اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
تفسیر نمادهای دینی در مناسک شیعی (مطالعه موردی: نخل گردانی در ابیانه)
1395,علمی پژوهشی
چکیده
روش شناسی تفسیری با تمایزگذاری میان پدیده های انسانی و طبیعی، بر این اصل استوار است که موضوع جامعه شناسی دین، بعد ذهنی و معنایی صورت های تجلی یافته دین در تاریخ، جامعه و رفتار انسان هاست. این الگو، بر خلاف الگوی اثباتی که به منشا دین و کارکردهای آن در سطح کلان جامعه توجه دارد، به بررسی ماهیت نمادها و اعتقادات دینی و نقش آن ها در معنابخشی به زندگی فردی و اجتماعی می پردازد. پژوهش حاضر با رویکرد تفسیری کلیفورد گیرتز، به مطالعه موردی نخل گردانی در روستای ابیانه پرداخته، ضمن بهره گیری از دو روش توصیف مختصر و فربه مناسک، به بازنمایی معانی آگاهانه و نمادهای پنهان نخل اشاره می کند. مهم ترین روش های جمع آوری اطلاعات در این مقاله، روش مشاهده مشارکتی، مصاحبه و روش کتابخانه ای است و نتیجه پژوهش، بیان می کند که نخل به مثابه تابوت امام حسین (علیه السلام) در بستر حیات اجتماعی و زندگانی مردم ابیانه، معنایی فراتر از آنچه در عالم واقع وجود دارد را با خود حمل می کند و نمادی از مفاهیم آزادگی، شفابخشی، رستاخیز و بازگشتی جاودانه به اصل واحد را به خود گرفته که در گذر زمان فرسوده نشده، بلکه عاملی برای حفظ تبار، بزرگداشت عناصر طبیعت و بازتولید تقدس اماکن مذهبی در پهنه باورها و مناسک شیعی بوده است.
فایل مقاله :
استاد
محمود تقی زاده داوری
حجت الاسلام دکتر محمود تقی زاده داوری، رئیس مؤسسه شیعه شناسی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه، دارای دکترای تخصصی در رشته فلسفه اجتماع از دانشگاه منچستر انگلستان است