کشورهای آسیای میانه ، قفقاز و روسیه از لحاظ ژئوپولوتیک اهمیـت خاصی برای ایران دارند؛ بدان خاطر که نزدیکی جغرافیایی ، تجربـه هـای مشترک تاریخی و پیوندهای عمیق فرهنگـی ، ضـرورت شـناخت جریـان های مختلف اسلامی را جهت بهره گیری از آن در راستای منـافع ملـی و دینی اجتناب ناپذیر کرده است . قدرت های فرامنطقه ای فعـال در حـوزه مطالعـاتی مـذکور، بـدلیل فضای باز سیاسی پس از فروپاشی شوروی و گسترش موج اسلام خواهی ، همواره درصد ایجاد نفوذ در منطقه بر آمده اند و از جمله حرکـت هـای اسلامی فعال در منطقه که در طول تاریخ - از بدو ورود اسلام تا بحـال ‐ ، همواره نقش مهمی در میان مردم منطقه داشته است ، جریان تصوف مـی باشد که علی رغم تضاد و مبارزه حکومت کمونیستی با چنین جریانـاتی ، هنوز نزد بسیاری از مـردم کـشورهای منطقـه محبوبیـت داشـته و مـانع مهمی برای گسترش فعالیت هـای وهابیـت و القاعـده در منطقـه بـشمار می رود. با توجه به موارد فوق ، نگارنده در صدد است تا ضمن بررسـی نقـش تاریخی تصوف در گسترش اسلام در ایـن منـاطق ، همچنـین بـه جریـان شناسی تصوف و شناخت رقبای ایران در نحوه مواجهـه بـا تـصوف اقـدام نموده ، تا در نهایت بتوان با ارائـه راهکـار، برنامـه هوشـمندانه تـری را در خصوص استفاده بهینه از این جریان در گسترش فرهنگ شیعی و ایرانـی اتخاذ نمود.