اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
بررسی و نقد مقاله «مفهوم مهدی در تشیع دوازده امامی» از دائرة المعارف ایرانیکا
1395,علمی پژوهشی
چکیده
این مقاله با مشارکت روح الله شاکری زواردهی نگاشته شده است. آموزه مهدویت یکی از دغدغه مندیهایی است که حساسیت مستشرقان را عموما و شیعه پژوهان غربی را به طور خاص برانگیخته است. شمار درخوری از متفکران این حوزه، با تکیه بر روش مطالعات تاریخی، به بازخوانی آموزه مهدویت و گرتهانگاریاش از سنت‌های دینی پیشین اصرار ورزیدهاند. شاید بتوان «مفهوم مهدی در تشیع دوازده امامی» از دایرة المعارف ایرانیکا، اثر امیر معزی را یکی از شاخص ترین آثار، به این روش دانست. او میکوشد شواهدی به دست دهد که آموزه مهدویت، محصول تطوری تاریخی و نتیجه زبردستی عالمان شیعی در مسیر بازتولید هویت تشیع، در سایه اقتباس از فرهنگ‌ها و ادیان دیرپای پیشین باریشههایی عموما ایرانی بوده است. البته چنین رویکردی با انتقاداتی جدی از سوی ارباب اندیشه تفکر شیعی مواجه شده است. ایشان افزون بر سویهداری چنین تحقیقاتی، آنها را فاقد شواهد تاریخی متقن میداند و در پارهای از موارد معتقد است تحقیقاتی از این دست، از یکیپنداری الگوی تحول مسیحی و اسلامی رنج میبرند و طراحان ایده مذکور، به تطبیقی ناکافی بین آنچه در فرهنگ غربی-مسیحی گذشته است، با فرهنگ شیعی-شرقی دست زدهاند. مقاله پیشرو تلاشی است در جهت ارائه گزارشی روادارانه از «مفهوم مهدی در تشیع دوازده امامی» و بررسی آن بر اساس الگوهای تحلیل محتوا، روش شناسی مطالعات تاریخی و رویه های پیش گفته.
فایل مقاله :
دانش آموخته
محمدرضا برته
مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه