چکیده

کاربست مطالعات امنیتی نقش بسزایی در تنظیم روابط اجتماعی دارد. مناسبات امنیت و آزادی در حوزۀ اقتصاد در جوامع بشری، یکی از مباحث مطالعات امنیتی به‎شمار می‎آید. شناخت دیدگاه ادیان الهی در حوزۀ مباحث امنیتی ازجملۀ روش‎هایی است که می‎تواند در تبیین هرچه بیشتر آن مناسبات راه‎گشا باشد. دین اسلام از جملۀ ادیان الهی است که در منابع خود به‏ویژه قرآن کریم و روایات به مباحث امنیتی اقتصادی پرداخته است. این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش است که در نظام اقتصادی اسلام چه نسبتی میان امنیت و آزادی برقرار است؟ با کاربست روش برهان سبر و تقسیم و نظریۀ استخدام به مثابۀ چارچوب نظری به این سؤال پاسخ داده شده است. از بررسی آیات و روایات این مطلب استنباط می‎شود که در نظام اقتصادی اسلام رابطه‎ای تعاملی متعالی میان امنیت اقتصادی و آزادی اقتصادی برقرار است. و تقدم یکی بر دیگری ضمن ورود به وضعیت ظلم، استخدام یک‎سویۀ ناعادلانه‎ای را در جامعه ایجاد می‎کند که از یک سو، نفسِ امنیت اقتصادی و آزادی اقتصادی را تهدید می‎کند و از سوی دیگر جریان تعالی بخشی جامعه را نیز به خطر می‎اندازد.

استاد

• نجف لک زایی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

دانش آموخته

• علی اصغر نصیری

  استادیار دانشکده صنایع و مدیریت دانشگاه صنعتی شاهرود سطح چهار فقه و اصول / اندیشه های سیاسی(امنیت)