اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
بررسی رابطه هویت ملی و قومی: (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه تهران)
1393,علمی پژوهشی
چکیده
این مقاله با مشارکت حسین مسعود نیا وناهید کیانی نوشته شده است. افزایش آگاهی‌های محلی و قومی در دوران معاصر اهمیتی مضاعف یافته است؛ به ویژه آن‌که به باور گروهی عواملی هم‌چون جهانی‌شدن باعث تشدید احساسات قومی و تضعیف هویت ملی می‌شود. در برابر این ایده، برخی نیز معتقدند افزایش گرایش‌های قومی با هویت ملی افراد در تعارض نیست و می‌تواند به تقویت آن کمک کند. امروزه آزمون تجربی هریک از این نظریات در جوامع دارای تنوع قومی و زبانی یک ضرورت محسوب می‌شود زیرا اتخاذ سیاستهای هویتی در اینگونه جوامع به ویژه ایران، مستلزم رصد همیشگی میزان گرایش جمعیت فعال و به‌خصوص جوان جامعه به هویت ملی و قومی است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه‌ی هویت ملی و هویت قومی در میان دانشجویان کرد، ترک، لر، ترک و فارس دانشگاه تهران در سال ۹۲-۱۳۹۳ و تأثیر متغیّرهای زمینه‌ای بر آن است. روش این پژوهش پیمایشی است وداده‌ها ازطریق پرسش‌نامه در میان ۲۹۴ نمونه استخراج و با نرم افزار ۲۲SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان می‌دهد برخلاف باور رایج درمیان برخی نظریات، رابطه معکوس و متضادی میان هویت ملی و قومی وجود ندارد و رابطه‌ای مثبت و هم افزا برقرار است. هم‌چنین تحلیل تأثیر متغیّرهای زمینه‌ای بر هویت ملی و قومی نشان می‌دهد جنسیت، نوع رشته‌ی تحصیلی، سطح تحصیلات بیش‌ترین پیش‌بینی‌کنندگان هویت‌ملی و نوع مذهب بیش‌ترین واریانس از هویت قومی دانشجویان را پیش‌بینی می‌کند.