اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
اصل ۱۱۳ و مسوولیت اجرای قانون اساسی
1394,علمی پژوهشی
چکیده
یکی از اصول چالشی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصل۱۱۳ است. در این اصل، سه شأن و وظیفه برای رئیس جمهور در نظر گرفته شده است: ۱٫ عالی‌ترین مقام رسمی کشور پس از مقام رهبری. ۲٫ ریاست قوه مجریه. ۳٫ مسؤول اجرای قانون اساسی. این مقاله در صدد بررسی شأن سوم است. سؤال اصلی، عبارت است از قلمرو و محدودة مسؤولیت اجرای قانون اساسی توسط رئیس جمهور در اصل ۱۱۳ چیست؟ در پاسخ به این سؤال، حداقل سه فرضیه قابل تصور است: • مسؤولیت اجرای قانون اساسی مربوط به تمام اصول قانون اساسی است؛ یعنی رئیس جمهور حق نظارت بر تمامی نهادها و ارکان حکومتی را دارد. • مسؤولیت اجراء محدود به سه قوه است؛ یعنی رئیس جمهور از باب مسؤولیت اجرای قانون اساسی، حق نظارت بر سه قوه را دارد. • مسؤولیت اجراء معطوف به حوزه اختیارات رئیس جمهور به عنوان رئیس قوه مجریه فقط در همین قوه است. از نظر نویسنده، مسؤولیت اجرای قانون اساسی، منحصر در قوة مجریه به معنای خاص است. محقق با بررسی و نقد دو فرضیه نخست، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی نظر خود را در محک آزمون و نتیجه قرار داده است.