اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
اندیشه مهدویت در میان نظام شاهیان
1386,علمی پژوهشی
چکیده
شبه قاره هند از دیرباز ارتباطات تنگاتنگی با فلات ایران داشته است و مهاجران بسیاری از این منطقه به شبه قاره رفته و آموزه ها و معارف اسلامی را هم راه خود به این سرزمین برده اند. به همین دلیل آن گاه که تشیع در فلات ایران گسترش یافت و آیین رسمی حکومت صفوی شد، در شبه قاره هند نیز گرایش به آن رواج یافت و مذهب رسمی سه سلسله پادشاهی در منطقه دکن گردید. هم زمان با این گرایش، شخصی به نام محمد جونپوری با ادعای مهدویت به ترویج و تبلیغ مرام خود پرداخت و فرقه مهدویه را بنیان نهاد.فرقه مهدویه علاوه بر عنصر ادعای مهدویت متاثر از فرهنگ تصوف بوده و در آموزه های خود شیوه ای صوفیانه برگزیده بود. بعد از سیدمحمد در دوره حکومت اسماعیل نظام شاهی برخی از پیروان فرقه مهدویه به سرکردگی جمال خان توانستند حکومت را در دست گیرند و آیین مهدویه خود را جای مذهب شیعه بنشانند. با وجود این، بعد از دو سال شکست خوردند و از بین رفتند و مذهب شیعه اثناعشری دوباره مذهب رسمی حکومت نظام شاهیان شد.این مقاله، چگونگی پیدایش فرقه مهدویه و زمینه های آن را بررسی می کند و نحوه بهره گیری این فرقه از گرایش مردم دکن به مذهب تشیع را برای رسیدن به اهداف خود باز می گوید.