چکیده

بررسی چالش های فراروی غرب و مسلمانان از موضوعات قابل تامل است که دکتر مظفر اقبال در اثر حاضر، طی 9 جلسه سخنرانی و پرسش و پاسخ به آن پرداخته است. این سخنرانی‏ها که چالش‌های مهم معاصر مسلمانان با غرب را بررسی می‌کند در کتاب مورد بحث، توسط دکتر شمس‌الله مریجی، بازنویسی و تدوین شده و سیدعبدالمجید طباطبایی به ترجمه آن پرداخته است. بر اساس مطالب اين كتاب، غرب با ویژگی‌های خاص معرفتی و جهان‌شناختی خود، در مسیری گام نهاد که با تمدن‌های عمده جهان و برجسته‌ترین آنها (تمدن اسلامی) از جنبه‌های مختلف در چالش افتاد و چارچوب روابط را متحول ساخت و بر همه وجوه زندگی بشر از جمله، هنر، علم، سیاست، اقتصاد، فرهنگ و روابط خانوادگی تاثیر گذاشت. بخش اول کتاب به چگونگي پیدایش غرب امروزی می‌پردازد و در بخش دوم، تصویری از اسلام را در آینه غرب منعکس می‌كند که مولفه‌های این بحث عبارتند از: شکل‌گرفتن شرق‌شناسی، برداشت غرب از اسلام و مسلمانان، طغیان غرب و اروپا علیه دین، قرن بیستم و افول اسلام در غرب، نقش کتاب و صنعت کتاب و رسانه‌ها در این فرآیند و تغییر احساس غربی‌ها در باره اسلام، هراس غربی‌ها از واکنش‌های اسلام‌هراسی و استراتژی‌های غرب در ارتباط با مسئله مسلمانان. بخش سوم، تصویر مسلمانان از خود را بررسي مي‌كند و در این میان، یادآوری یک نکته را ضروری مي‌داند و آن تفاوتی است میان تصویر مسلمانان از خودشان و واقعیت اسلام که باید این دو را جدای از هم در نظر گرفت. بخش‌هاي چهارم و پنجم نیز به موضوع «مسلمانان در آینه مسلمانان» می‌پردازد. اسلام و مسلمانان در آینه غرب، پیدایش جریان‌های فکری غرب، تصویر اسلام در آینه مسلمانان و غرب در آینه اسلام و مسلمانان، عنوان‌هاي ساير بخش‌هاي این کتاب را تشكيل مي‌دهند. در انتهای این اثر، نمایه‌ای از اعلام و موضوعات به چاپ رسیده است.

استاد

• شمس الله مریجی

  ریاست دانشگاه و استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع)