چکیده

فلسفه اصول به مبادی تصوری و تصدیقی علم اصول می پردازد و مبانی این علم را توضیح می دهد و به نفع آن ها استدلال می کند و شبهات در باب آن را پاسخ می گوید. مسائل فلسفه اصول عبارتند از: اجتهاد (تعریف، انواع، ادله، شبهات، مبانی، علوم لازم، نفس زمان و مکان و نقش اجتهاد در ایجاد علم دینی)، مباحث قطع و یقین، عقل و ارزش ادراکات در احکام، حکم و اعتبار و الزام (تعریف و ماهیت حکم، اقسام، مراتب، مبادی، رابطه باید و هست)، ساحت زبانی، مباحث تفسیری و هرمنوتیک. موضوع اثر حاضر، بررسی مبانی فلسفه «اصول فقه» و مبادی معنوی و تصدیقی علم اصول و پاسخ شبهات موجود در رابطه با این علم است. در این نوشتار ضمن ارایه تعریفی از فلسفه اصول فقه، هدف و ضرورت آن، پیشینه آن، روش شناسی فلسفه اصول، به ارتباط آن با علوم دیگر پرداخته شده است. نویسنده هم چنین به موضوع فلسفه اصول و مسایل مهم مطرح شده در این علم پرداخته و فرق میان فلسفه اصول با فلسفه فقه را بیان کرده است. نویسنده هم چنین ارتباط فلسفه اصول با علم کلام، فلسفه، منطق، تفسیر، حدیث، رجال، زبان شناسی، معناشناسی، نشانه شناسی، فلسفه زبان، فلسفه تحلیلی، مباحث هرمنوتیک، فلسفه حقوق و فلسفه دینی را بررسی نموده است.

استاد

• حسن معلمی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام