اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
تحفه الملوك، (جستارهایی در باره حکمت سیاسی) سید جعفر کشفی
1381,
چکیده
این کتاب در سال 1233به نگارش در آمده شامل سه "طبق "و یک "خاتمه "است. طبق اول در بیان حقیقت عقل و متعلقات آن است" .علامه کشفی "در این طبق با تاویل و تفسیر روایتی از امام صادق (ع) (ان الله عز و جل خلق العقل و هو اول خلق (...معتقد است که نخستین آفریده خداوند عقل است ; همچنین "جهل"، آفریده‌ای است که به تبع صادر اول و نقیض آن، خلق شده است .طبق دوم این کتاب نیز درباره کیفیت عقل با موجودات و مسائل مربوط به آن است .کشفی در این طبق نیز با تاویل حدیثی از امام باقر (ع)، اذعان می‌دارد که عقل طی دو فرمان از سوی خداوند با موجودات اتصال یافته است . وی در طبق سوم نیز از خواص، آثار و علامات عقل و متعلقات آن سخن می‌گوید . کشفی در این طبق با نقل روایتی، ده اثر عقل را تببین می‌کند که هر یک به‌زعم وی منشا ده خصلت دیگر است .نکته برجسته در این مباحث آن است که وی برای هر خصلت، سه ضد بر می‌شمارد و در تجزیه و تحلیل آنها، راه‌های تحصیل و شیوه‌های دفع موانع و مضرات آن را نیز بیان می‌کند .در "خاتمه " او پس از بیان آثار و احکام عقل، دو علم "تدبیر منزل "و "سیاست مدن "را بررسی می‌کند .در مبحث تدبیر منزل، کشفی پس از بیان این نکته که فلسفه و هدف خلقت، کمال انسان است از دو نوع زندگی و تدبیر سخن به میان می‌آورد :زندگی‌ای که هدفش آخرت است .و تدبیری که هدف آن، خود زندگی است .وی مبحث سیاست مدن، اخلاق را مبنای سیاست مدن می‌داند و معتقد است سیاست بدون آن سامان نمی‌یابد .آخرین مبحث کتاب به موضوع "بررسی جنگ میان دو دولت اسلامی "اختصاص دارد که از محتوای مطالب چنین بر می‌آید آن دو دولت، ایران و عثمانی باشند .
استاد
عبدالوهاب فراتی
عضو هیات علمی و دانشیار گروه علوم سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی