اين اثر که در 12 درس تنظيم شده، به بيانی ساده و قلمی شيوا، به تبيين نقش شيعه و شيعيان در تمدن اسلامی پرداخته است. از جمله مباحث مطرح شده در اين کتاب، میتوان به موارد زير اشاره کرد: بررسی انتقادی ادله مخالفين نقش شيعه در تمدن اسلامی؛ فتوحات اسلامی؛ حکومتهای شيعی؛ فرايند تمدنی شيعه؛ نقش شيعيان در تمدن اسلامی و مراحل پنجگانه تأثير شيعيان در تمدن اسلامی. آشنایی با درس تمدن را میتوان به شکل کلی آن عبارت از نظم اجتماعی دانست که در نتیجه وجود آن، خلاقیت فرهنگی امکانپذیر میشود و جریان پیدا میکند. در تمدن چهار رکن و عنصر اصلی وجود دارد که عبارتند از: 1- پیشبینی و احتیاط در امور اقتصادی 2- سازمان سیاسی 3- سنن اخلاقی 4- کوشش در راه معرفت و بسط هنر. هر گروه و مذهبي با توجه به مباني فكري و اعتقادي كه دارد، تلقي متفاوتي از اين عناصر چهارگانه ارائه ميدهد، لذا در اين دوره بر آنيم كه جايگاه مذهب تشيع را در شكلگيري تمدن اسلامي مورد بررسي قرار دهیم. مراحل تمدنی شیعه و نقش شیعیان در تمدن اسلامی و دستاوردهای حکومت شیعی نیز در این دوره گنجانده شده است. دستاوردهای درس برای دانشپژوه: در پایان این درس از دانش پژوه انتظار میرود تا با مسایل ذیل آشنا شود: 1. شیعه و تمدن اسلامی 2. نقد دو دلیل عمده مخالفان در نقش شیعیان در تمدن اسلامی 3. بررسی مشروعیت فتوحات خلفای مسلمین 4. نخستین حکومتهای شیعی 5. مراحل تمدنی شیعه 6. نقش شیعیان در تمدن اسلامی 7. حکومتهای شیعی در دورههای مختلف و آثار تمدنی آنها
استاد و مدیر گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام