انحراف و کجروی و راه های مقابله با آن یکی از مسائل مهم اجتماعی بوده که اکثر جوامع از جمله جامعه ما را بخود مشغول کرده است. با توجه به اینكه كشور ما یك جامعه اسلامی می باشد، موثرترین و بهترین راهی كه می توان برای پیشگیری و مقابله با انحرافات در نظر گرفت، رجوع به نظریه های منسجم در حوزه انحرافات و بومی سازی آنها متناسب با ارزشها و هنجاهای جامعه اسلامی می باشد. تا با ترسیم الگویی اسلامی، قدمی موثر برای رفع كجروی برداشته شود. در همین راستا ، پژوهش حاضر از میان نظریه های گسترده در حوزه انحرافات، نظریه پدیدارشناختی کجروی را تحت عنوان «بررسی انتقادی رویکردهای پدیدارشناختی کجروی بر اساس قرآن و روایات»مورد بررسی قرار داده و با تحلیلی نقدگونه، سعی براین داشته كه با استفاده از روش تحلیل محتوای توصیفی و كیفی كه نوعی نقد و سخن سنجی نیز می باشد، بخشی از محورهای اصلی رویكرد های پدیدارشناختی كجروی را به عنوان مقوله گرداوری نموده و بصورت پرسش بر قرآن و منابع روایی عرضه کرده و پاسخ آن را در قالب توصیف دیدگاه های قرآنی و حدیثی بدست آورد.نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد كه صرف نظر از نقدهای هستی شناسی،معرفت شناسی و انسان شناسی وارد بر مبانی رویكردهای پدیدارشناختی كجروی، گزاره های قرآنی و روایی با بسیاری از محورهای برگزیده نظریه پدیدارشناختی كجروی همسویی داشته و در مواردی كه کاستیهایی در تحلیلهای پدیدارشناختی کجروی مشاهده شده به تكمیل آن پرداخته است. کلمات کلیدی : پدیدارشناسی،اختیار،خنثی سازی،فشارهمنوایی،سرگردانی.
استاد گروه مطالعات فرهنگی و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
عضو هیات علمی و استادیار گروه جامعه شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه