موضوع پایاننامه امنیت ملی ایران از دیدگاه فقهای معاصر میباشد. در تعریف امنیت گفته شد که امنیت توانایی یک ملت برای حفاظت از ارزشهای داخلی در مقابل تهدیدات خارجی میباشد و امنیت به فردی، نظامی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و قضایی و اجتماعی تقسیم شد. پس از آن دو رویکرد حاکم بر روابط بینالملل را که همان رویکرد واقعگرایی و آرمانگرایی بود را به عنوان چارچوب نظری انتخاب شد. ضمن ذکر مؤلفههای دو رویکرد که اساساً واقعگرایی بر قدرت و مبارزه تأکید داشت و آرمانگرایی بر صلح تأکید داشت به این نتیجه رسیدیم که رویکرد علماء رویکرد دیگری را میطلبد. در حیطه آمادگی نظامی معمولاً رویکرد علماء واقعگرایی بود و در عرصه عمل و همچنین در امنیت فرهنگی، اقتصادی و سیاسی رویکردشان آرمانگرایی بود.. در واقع پرسش اصلی پایاننامه این بوده است که فقهای معاصر شیعه در برقراری امنیت ملی ایران و رفع تهدیدات خارجی چه نقشی داشتهاند؟ در طول پایاننامه و در دورههای مختلف تاریخی به این نتیجه رسیدیم که فقهای معاصر شیعه از طریق بیان مواضع و دیدگاههای خود نقش تعیینکنندهای در برقراری امنیت ملی ایران ایفا نمودند. علمایی که در طول پایان نامه مورد بحث واقع شدند مرحوم محقق سبزواری، مرحوم میرزای شیرازی، مرحوم کاشفالغطا، مرحوم حاج ملاعلی کنی، مرحوم شیخ فضلالله نوری، مرحوم مدرس، مرحوم حاجآقا نورالله اصفهانی، مرحوم کاشانی و حضرت امام بودند. کلیدواژهها: امنیت، ایران، علما، بیگانگان.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی
استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
دانشیار گروه مطالعات سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام معاون آموزش و فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام