چکیده

هم افزایی الاهیات و تاریخ در کنار یکدیگر و پردازش تاریخ و مباحث آن در کتب دینی ضرورت بازنمایی تاریخ را از منابع دینی چون منابع حدیثی یادآور می شود.یکی از مهم ترین منابع حاوی گزارشات تاریخی روایات منقول از ائمه اطهار علیهم السلام است.در این میان روایات امام صادق علیه السلام بخش قابل توجه از آن ها را در بر می گیرد. این پژوهش تلاش کرده است با زمینه قرار دادن احادیث تاریخی امام صادق علیه السلام و طبقه بندی آن ها به گونه شناسی روایات تاریخی ایشان دست یابد.و با تقسیم بندی سه گانه ی ادوار تاریخی از اول خلقت حضرت آدم علیه السلام تا دوران زندگانی حضرت عیسی علیه السلام مبتنی بر کدها و شاخصه های حول محور هر نبی بازنمایی کلی از دوران ایشان انجام دهد. این پژوهش با شیوه ی کدگذاری اصلی و شناور داده ها در روش «تحلیل مضمون» و نهایتا با روش توصیفی –تحلیلی به نمایش گونه ها پرداخته است. به علاوه با اضافه کردن نمودار ها راهی برای تحلیل کمّی گشوده است. بر اساس یافته های این پژوهش روایت امام صادق علیه السلام در اولین فصل با رویکرد فلسفه تاریخ بررسی شده است و پس از آن درسه فصل در شش گونه زندگی شخصی، زندگی خانوادگی و نبوت و ویژگی های آن که شامل دعوت انبیاء به توحید و نبوت، ابتلاء آنان و مبارزه و مواجهه باسران کفر و طاغوت و فوت و جانشینی انبیاء بعدی تقسیم می شود. تکرار این کد در انبیاء مرکزی تاریخی که نقش آفرینی بیش تری در سیر تاریخ دارند مثل انبیاء اولوالعزم دلالت از نظم خاص تاریخی و یا جهت و هدف خاصی برای تاریخ است.جزئیات منعکس شده ذیل این پنج گونه بسیاری از خلأهای وقایع اریخی را تکمیل می کند.

دانش آموخته

• زهرا السادات حسینی

استاد راهنما

• محسن الویری

  استاد و مدیر گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• زهرا روح اللهی امیری

  عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام