چکیده

عنوان پایان نامه حاضر نقش عبدالله بن عباس در دوران خلفا و امیر المومنین علی علیه السلام بوده است . جهت بررسی موضوع، سوال اصلی این رساله به این شرح می باشد : موضعگیری عبدالله بن عباس در دوران خلفای نخستین و امیرالمومنین(ع) چگونه بوده است؟ فرضیه: عبدالله بن عباس در تمامی دوران حیاتش و حوادث روزگار در راه پشتیبانی و حمایت از ولایت امیرالمونین (ع) از هیچ کوششی فرو گذاری نکرده است. جهت بررسی فرضیه ، فصول زیر درنظر گرفته شد: فصل اول: عبدالله بن عباس در عصر رسول خدا(ص) و جایگاه او در روایات شیعه و اهل تسنن. فصل دوم: عبدالله بن عباس در دوران سه خلیفه نخستین.فصل سوم: عبدالله بن عباس در دوران خلافت امیرالمومنین(ع). فصل چهارم: عبدالله بن عباس بعداز امیرالمومنین(ع) تا پایان حیات. لازم به ذکر است که آوردن این فصل در رساله برای اثبات فرضیه ضروری بوده و نیاز به بررسی میباشد هر چند عنوان رساله آن را شامل نمی شود. از مجموع مباحث مطرح شده درفصول مختلف می توان به این نتیجه گیری رسیدکه عبدالله بن عباس که از زمره یاران رسول خدا بوده و در علوم گوناگون بخصوص علوم قرآن و تفسیر از سرآمدان اصحاب رسول خدا بشمار می آمده است، به گونه ای که شیعه و سنی بر بزرگی و عظمت وی اقرار دارند و در طول زندگانی خود مرجع و مآوی فکری مسلمانان بوده و در تمامی وقایع زمان خلفاء و امیرالمومنین علیه السلام با آنها به مشورت نشسته و خلفای سه گانه نخستین را در مواقع حساس یاری میداده ، اما این بدین معنا نیست که از نظر فکری به خلفای سه گانه نزدیک بوده و آنها را تائید کرده باشد بلکه در جاهای مختلف از حمایت کردن از ولایت امیرالمومنین علیه السلام کوتاهی ننموده و تا پایان عمر از نظریه ولایت طرفداری نموده و تعامل نمودن او با خلفا ، صرفا در جهت مصلحت و حفظ مصالح مسلمین می باشد. واژگان کلیدی: عبدالله بن عباس،رسول خدا(ص) ، خلفا، امیرالمومنین(ع)، مصلحت اندیشی.

دانش آموخته

• حسین حمزه

استاد راهنما

• سید حسین فلاح زاده

  دانشیار گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• حسین ایزدی

  عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام