چکیده

اگرچه بسیاری بر این باورند که در هر تحول سیاسی و اجتماعی، رهبر، مهمترین نقش و جایگاه را دارد. آشکار است که توفیق نهایی رهبر نیز، در گرو یارانی صدیق و فداکار است که دل در گرو حمایت او بسته، و در راهش، از جان و هستی خویش گذشته‌اند. از این رو در تاریخ صدر اسلام نیز به رغم جایگاه رفیع پیام‌آور وحی، نقش برخی از انصار صادق، و پاکباخته آن حضرت در رشد و شکوفایی روز افزون اسلام قابل تقدیر و تأمل است. در این میان ابوذر غفاری از بزرگان انصار است که با در آمد به آیین مسلمانی از جان و مال و هستی خویش در راه نشر و توسعه اسلام، مایه گذاشت. ابوذر غفاری در صداقت رفتار، صراحت گفتار، عشق بی پایان به خدا و دین خدا زبانزد انصار و مهاجر بود. و در تبلیغ اسلام، به ویژه در میان قبیله خود، غفار نقش اساسی داشت. با وفات پیامبر اکرم (ص)، ابوذر غفاری از تمام صداقت و صراحت خود، خود در راه دفاع از حق پایمال شده خلیفه بر حق پیامبر، حضرت علی (ع) - دفاع کرد، چنانکه بعد از تثبیت خلافت ابوبکر و سپس جانشینان او نیز هرگز از پای نایستاد. پایداری در دین راستین و ایستادگی در برابر ظلم و بدعتهای خلفا از ویژگیهای بارز ابوذر در این دوران است که عاقبت، تحمل خلیفه سوم را به پایان آورد، و موجب تبعید او به بیابان ربذه و شهادت مظلومانه او در صحرا شد.

دانش آموخته

• حسن شریعتی فوکلائی

استاد راهنما

• حسین مفتخری

  استاد گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی

استاد مشاور

• کریم خان محمدی

  استاد گروه مطالعات فرهنگی و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام