چکیده

در این پژوهش با توجه به سوال اصلی و با تکیه بر سوالات فرعی توانستیم نقش حکام آل بویه را در زمینه امنیت و رفاه عمومی مورد بررسی قرار دهیم وبه نکات قابل توجه دست یابیم. حکام آل بویه بعد از تشکیل حکومت مستقل شیعی در مناطق بزرگی از سرزمین های اسلامی توانستند قدم های بزرگی را در این زمینه بردارند. این گروه با توجه به شجاعت و نیروی نظامی و با تکیه بر برخورد اخلاقی با اعیان و بزرگان هر منطقه، توانستند قلوب آنان را به خود متمایل کنند. اینان بعد از اسقرار حکومت در فارس، بغداد و ری به تامین امنیت و رفاه مردم کمر همت را بسته و از هیچ کاری فروگذار نکردند. بنابراین توانستند با تکیه بر نیروی قوی نظامی، امنیت را در تمام ابعاد آن در مناطق حکمفرما کنند؛ مخصوصا در زمینه امنیت فرهنگی و توسعه علوم و کتابخانه ها، این دوران را به رنسانس علمی تبدیل کنند و در سایه این امنیت تمام ادیان الهی و مذاهب گوناگون در کنار هم زندگی کنند و شیعیان در سایه این امنیت توانستند شعایر مذهبی خود را برای اولین بار آشکارا انجام و آن را توسعه دهند. اما در زمینه امنیت اقتصادی، ایران و عراق قطب بزرگ اقتصادی به شمار می رفتند و تجار از تمام ممالک به این سرزمین آمده و سرمایه گذاری کردند به گونه ای که علاوه بر رفاه برای مردم برای حاکمان نیز درآمدزا بود. ایشان در زمینه ی امنیت اجتماعی با برخورد شدید با هنجارشکنان، شورشیان و راهزنان و با اجرای قوانین موضوعه، توانستند امنیت اجتماعی را در سطح وسیعی به اجرا درآورند. اما در زمینه رفاه نیز خدمات خوبی از خود به جاگذاشتند بهداشت عمومی را در سطح وسیعی به اجرا درآوردند و شهرهای رو به ویرانی را تبدیل به شهرهای آباد و نوساز کنند، اماکن مقدس و شریف ائمه معصومین (ع) را توسعه و نوسازی کنند و عشق و ارادت خود را به آنان نشان دهند و با احیاء سیستم آبرسانی علاوه بر تامین آب شرب مردم، زمین های تشنه را سیراب کنند و مردم برای مدتی هرچند کوتاه مزه ی رفاه و آسایش استشمام کنند هرچند در تمام این دوران 128 ساله به یکسان عمل نشد اما خدمات آن برای همیشه زبانزد عام و خاص شد.

دانش آموخته

• قاسم یزدی

استاد راهنما

• سید حسین فلاح زاده

  دانشیار گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• محمد الله اکبری

  عضو گروه علمی تاریخ اسلام مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره)