چکیده

آنچه در این نوشتار مورد كنكاش قرار مى‏گیرد نظام هستى است. اینكه آیا نظام موجود برترین نظام ممكن است و یا نظامى برتر از آن امكان داشته، امّا تحقق نیافته است. در فصل اول، كلیات بحث را بیان كرده‏ایم و در فصل دوم، به مفهوم ‏شناسى واژه «نظام» و اینكه نظام مورد نظر در این بحث، نظام كلى است و نظم و نظام هستى نظم ناشى از علت غایى است و نظام در دو سطح طولى و عرضى گسترش دارد مى‏ پردازیم. پس از این، فاعلیت، علم و قدرت خداوند و علت غایى آفرینش را به عنوان مقدمات برهان نظام احسن مورد بررسى قرار مى‏دهیم و در نهایت با اقامه برهانِ عنایت و قاعده امكان اشرف به اثبات احسن بودن نظام هستى مى‏پردازیم. در فصل سوم، «شبهه شرور» كه احسن بودن نظام هستى را مورد تردید قرار مى‏دهد مورد بررسى قرار مى‏گیرد. در آغاز به مفهوم‏ شناسى واژه «خیر» و «شرّ» مى ‏پردازیم. خیر آن چیزى است كه اشیاء به او شوق دارند و شرّ عدم ذات و عدم كمالى از كمالات یك شى‏ء است. شرّ مورد بحث، عدم نسبى و اضافى، بلكه عدم ملكه است. پس از آن با نگاهى صرفا عقلانى شبهه شرور را مورد بررسى قرار مى‏دهیم و راه حل‏ هاى رهایى از این شبهه را بیان خواهیم كرد. در پایان فصل دوم و سوم، براى آگاهى از نظر فیلسوفان غرب درباره نظام هستى و مسئله شرور به بیان نظر چند تن از آنان پرداخته‏ ایم.

دانش آموخته

• سید علی شاه چراغ

استاد راهنما

• سید محمود موسوی

  دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• محمد مهدی گرجیان عربی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام