چکیده

بر اساس شواهد تاریخی منازعات شیعی - اموی ریشه در نزاع میان امیه ابن عبدالشمس و حرب پسر او با هاشم و عبدالمطلب پیش از اسلام داشته است. بعد از رسالت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) با شدت بیشتری ادامه پیدا می کند. کشش و گرایش شاعران و ادباء در حوزه ادبیات و خطباء در زمینه ادبیات کلامی و تأثیر و تأثر آنها از حوادث سیاسی و اجتماعی از سویی و استناد به حوادث تاریخی و اوضاع سیاسی و اجتماعی اشاره شده در این آثار از سوی دیگر، اهمیت پرداختن به این منازعات درج شده در متنون مختلف را دو چندان می کند.اشاره به ویژگی های دوره بنی امیه و گروه های موجود در آن، معرفی مشهورترین ادبای شیعی که به نزاع با امویان پرداختند و در مقابل برجسته ترین ادبای اموی که به تنازع ادبی با شیعیان مشهور بودند. این تحقیق برآن است تا به نوع نگاه و شیوه پرداختن مسائل سیاسی و اجتماعی هم چون ولایت، اهل بیت، غدیر، جنگ صفین، عاشورا، قیام های مختلف شیعی و... از سوی ادبای شیعی و حوادثی نظیر خلافت، قتل عثمان، خلفای اموی و... از طرف شاعران و نویسندگان اموی اشاره نماید و در نهایت به دور نماندن مسائل سیاسی و اجتماعی عصر اموی که همان نزاع گسترده میان شیعیان و امویان است از نگاه و قلم و زبان شعرا و خطبا توجه می کند و به تصویر سازی و بازیابی وقایع از نگاه این گروه اشاره می کند. کلید واژه :ادبیات عرب، تنازع ادبی، شیعیان، بنی امیه.

دانش آموخته

• امیر فضلعلی

استاد راهنما

• سید حسین فلاح زاده

  دانشیار گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• سید محمدرضی مصطفوی نیا

  عضو هیات علمی و دانشیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه قم