چکیده

موضوع تحقیق : «قساوت قلب از دیدگاه قرآن و سنت (ماهیت ، عوامل و آثار)» میباشد. اهدافی كه در این تحقیق دنبال شد عبارتند از: آگاهی و شناخت نسبت به موجبات قساوت قلب در انسان ونیز یافتن راههای مناسب جهت درمان این رذیله اخلاقی و اصلاح و تغییر درست رفتار مبتنی بر اصلاح و تغییر حالات قلبی. با توجه به موضوع تحقیق و اهداف آن، بحث و بررسی پیرامون موضوع با «مفهوم شناسی» قلب در لغت وقرآن و چیستی آن در قرآن و طریق شناخت حقیقت آن و سپس بررسی ماهیت ، مراتب ، موجبات و راههای درمان قساوت قلب از دیدگاه قرآن و روایات پرداخته شد .در این راستا به بهره برداری از كتب و متون و اطلاعات ثبت شده به روش كتابخانه ای پرداخته شد و در كنار آن از مشاوره و پرسش و پاسخ با اساتید مربوطه استفاده گردید. پس از بررسی آیات و روایات مرتبط با موضوع این نتایج بدست آمده است: «قلب» بعنوان حقیقت انسان كه درك كننده ، دانا و آگاه است فرمانده وجودی و كنترل كننده اعضاء‌و جوارح و بالطبع اعمال و رفتار آدمی و مركز هدایت و رشد و كمال و سلم و سلامت اوست. لذا با حفظ شئون فطری و ذاتی و صحت بینشها و گرایشها زمینه برای نفوذ و بروز رذایل اخلاقی از جمله قساوت قلب مسدود و در صورت بروز هرگونه آفت در قلب، با آگاهی و شناخت و اتخاذ راه درست ، درمان خواهد شد. همچنین قساوت قلب در آخر الزمان بدلیل وجود فاصله زمانی میان مردم و امام عصر (عج) یكی از مسائل مهمی است كه جهت ظهور و رؤیت امام عصر(عج) حتماً باید مورد شناخت و معالجه قرار گیرد. پیشنهاداتی كه می توان در این راستا ارائه داد عبارتند از: 1- جلوگیری از زمینه سازی و رشد رذیله قساوت قلب در سطح جامعه توسط نهادها و سازمانهای فرهنگی و مرتبط با موضوع به انحاء مختلف. 2- كاربردی نمودن كارهای تحقیقاتی و پژوهشی در زمینه قساوت قلب در قالب پروژه ها و طرح هایی قابل اجرا و ارائه آن به مراكز علمی علی الخصوص دانشگاهها و مدارس و... . واژگان كلیدی تحقیق : قلب - قساوت قلب - روح- نفس- فؤاد.

دانش آموخته

• طیبه دهقان پور فراشاه

استاد راهنما

• سید احمد فقیهی آفارانی

  عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

استاد مشاور

• عفت السادات خیاط نوری

  عضو هیات علمی معاونت آموزش دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم