چکیده

موضوع این پایان نامه ، اقدامات امام خمینی (ره) و شهید سید محمد باقر صدر برای ایجاد دولت و حکومتی اسلامی در کشور های خودشان ، ایران و عراق و مقایسه این اقدامات با هم می باشد . که این اقدامات را مقدمه ایجاد امت اسلامی و تمدن اسلامی می دانند . شناخت بستر شکل گیری و اهداف و ساختار دولت اسلامی ، از جمله اهداف مد نظر این پایان نامه می باشد. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوایی و مقایسه ای ، و جمع آوری کتابخانه ای ، به فرایندی که ایشان برای بر پایی دولت اسلامی طی نموده اند، پرداخته شده است . امام بر اساس نظریه ولایت فقیه و شهید صدر بر پایه نظریه خط خلافت انسان و گواهی پیامبران ، امامان و فقها که ادامه همان خط گواهی پیامبران و امامان است ، اقدام به تئوری پردازی برای دولت و حکومت اسلامی نموده اند . در این راستا امام خمینی با تکیه بر عنایات الهی و بر پایه همراهی و پشتیبانی توده مردم ، وشهید صدر با تشکیل حزب سیاسی و چاپ مقالات ، فعالیتهای سیاسی را آغاز و با تبیین رسالت حوزه های علمیه در این مسیر و همراه نمودن مردم ، این هدف را دنبال نمودند . حرکتی دگرگون ساز و نه صرفا اصلاحی ، شروع از حوزه های علمیه و همراهی مردم به عنوان دو بازوی حرکت تحولی ، اسلام محوری و مردم سالاری در تشکیل دولت (مردم سالاری دینی) ،ایده تشکیل حکومت مستضعفین و بر پایی تمدن اسلامی ، بیان کارکردهای دولت اسلامی و تشریح وظایف آن ، از جمله اشتراکات فرایند دولت سازی از منظر ایشان است . تکیه بیشتر بر مردم در فعالیتهای امام خمینی (ره) به جای فعالیتهای حزبی و تشکیلاتی ، هم زمانی فعالیتهای اندیشه ای و عملی در حرکت امام ، مقابله با استبداد و آمپریالیسم هم زمان با مقابله با استعمار ، و موفقیت در بر پایی حکومت اسلامی و تشکیل دولت اسلامی ، از جمله افتراغات این فرایند در مبارزات این دو اندیشمند می باشد.

دانش آموخته

• سعید کوهکن

استاد راهنما

• نجف لک زایی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

استاد مشاور

• مسعود معینی پور

  استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام / مدیر شبکه چهار صدا و سیما