چکیده

با توجه به علل و عوامل انحرافات از دیدگاه امام علی(ع) که موضوع اصلی این تحقیق می باشد، ابتدا به تعریفی از انحراف و شخص منحرف و... پرداختند. انحراف یعنی: سرپیچی از حرکت در طریق تعیین شده توسط مدل های رفتاری و هنجاری نهادی است مه در رفتار جمعی را رهبری می کند و کسی که از این مدل ها رفتاری تعیین شده سرپیچی کند منحرف است. که مهمترین هدف در این تحقیق شناخت علل و عوامل انحرافات اجتماعی و راههای پیشگیری از وقوع انحرافات به منظور بهسازی محیط زندگی جمعی و خانوادگی از دیدگاه مولای متقیان و ترسیم جامعه آرمانی امام علی(ع) می باشد. امام علی(ع) در بیان علل انحرافات کمتر موضع یک فرد دینی را داشتند و بیشتر علل را از دید جامعه شناسانه بررسی کردند، ایشان انحراف از راه و رسم پیامبر و اسلام را جز علل سقوط انسان برشمردند (سقوط اخلاقی) با این حال عوامل دیگری از جمله روانشناسی و زیست شناسی را در بروز انحرافات موثر می دانند (دیدگاه تلفیقی) ایشان عوامل مختلفی را در جلوگیری از انحرافات موثر می دانند از جمله مواردی که می توان به آن اشاره کرد دین است: ایشان دین را به عنوان عاملی برای جلوگیری از انحرافات همچنین پند پذیری را را غرور زدایی می دانند و مردم را به نماز، زکات، داشتن ایمان و... سفارش می نمایند و با تعریفی از جامعه ایده آل- جامعه ای که شالوده آن را آگاهی، معرفت و عقل و علم تشکیل می دهد- که در صورت نمایان شدن این ویژگی ها در یک جامعه زمینه های توسعه، رشد و تعالی در آن جامعه فراهم می گردد و نزدیکی هر چه بیشتر به این جامعه سبب قرار گرفتن در مسیر کمال و جبران عقب ماندگی می شود. در مقایسه دیدگاه امام علی(ع) با دیگاه دیگر متفکران به این نتیجه رسیدیم که با توجه به هستی شناسی و اندیشه دینی ایشان، با آن چه امروزه به عنوان کجروی تعریف می گردد- ناهنموایی با هنجارهایی که توسط تعداد قابل ملاحظه ای از مردم در اجتماع پذیرفته شده اند- تفاوت قابل ملاحظه ای دارد.

دانش آموخته

• ملوک جلیلیان

استاد راهنما

• کریم خان محمدی

  استاد گروه مطالعات فرهنگی و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام