چکیده

در شرایط اجتماعی - سیاسی سالهای ۶۱-‎۶۰ چه تغییراتی نسبت به زمان قبلش بوجود آمد که منجر به قیام امام حسین (ع) شد؟ به خطر افتادن اصل موقعیت دین در نظام سیاسی و سیستم ارزشی جامعه در زمان یزید منجر به قیام امام شد البته عوامل متعددی در برپایی نهضت حسینی دخالت داشته است از جمله عواملی که ذکر شده است بیعت خواستن دستگاه خلافت از امام، امتناع امام از بیعت، دعوت مردم کوفه از امام و پذیرش امام شمرده شده است. از سوی دیگر امام در برخی سخنانش بدون اشاره به دو عامل اخیر شیوع فساد، حلال شدن حرام‌ها و حرام شدن حلال‌ها را گوشزد می کند، که می توان از این سخنان، به خطر افتادن اصل دین را به عنوان عامل قیام استنباط کرد. عامل یا عوامل اصلی چیست؟ آیا مسئله بیعت بود؟ یا دعوت؟ یا در خطر افتادن اصل دین؟ یا...؟ حقیقت مطلب این است که همه این عوامل مؤثر و دخیل بوده است و امام در مقابل همه این عوامل عکس‌العمل نشان داده است. البته میزان تاثیر این عوامل با هم متفاوت است. تأثیر عامل در خطر بودن اصل دین در زمان یزید در درجه اول قرار دارد و بعد از آن عامل امتناع از بیعت مؤثر به نظر میرسد. و در درجه آخر عامل دعوت در رقم خوردن قیام امام (ع) تأثیراتی داشته است.

دانش آموخته

• راضیه زارعی

  رئیس اداره مطالعات سیاسی و بصیرت‌افزایی حوزه‌های علمیه خواهران کشور فارغ التحصیل دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

استاد راهنما

• نجف لک زایی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

استاد مشاور

• محمدجواد ارسطا

  استاد حوزه و دانشگاه ، دانشیار گروه حقوق بین الملل و عمومی دانشگاه تهران