چکیده

این پژوهش به سیر تفسیر فلسفى قرآن كریم از ابن سینا تا ملا صدرا مى‏پردازد. در واقع سؤال اصلى این است: «سیر تفسیر فلسفى قرآن كریم از ابن سینا تا ملا صدرا به چه شكلى بوده است؟» در پاسخ به این سؤال و با مطالعه آثار قرآنى فلاسفه، سه رویكرد متمایز پدیدار مى‏شود:1) استحسان فلسفى 2) تحلیل فلسفى 3) تأویل فلسفى استحسان فلسفى استفاده تیمنى و تبركى از آیات قرآن كریم است. تحلیل فلسفى، شرح آیات قرآن كریم بر اساس زبان فلسفى و بدون انطباق مبانى و داده‏هاى فلسفى بر آنهاست.تأویل فلسفى انطباق مصداقى آیات قرآن كریم بر مبانى و داده‏هاى فلسفى مى‏باشد. این پژوهش بر آن است تا سیر این سه رویكرد تفسیر فلسفى را با توجه به فلسفه هر فیلسوف و تأثیر آن در تفسیر فلسفى او و همچنین فلاسفه پس از خود بررسى نماید. این بررسى با مقایسه رویكردهاى هر فیلسوف با همدیگر و همچنین رویكردهاى مشابه در فلاسفه گوناگون صورت خواهد پذیرفت. واژگان كلیدى: قرآن كریم، تفسیر، تأویل، محكم، متشابه، تفسیر فلسفى، استحسان فلسفى، تحلیل فلسفى،تأویل فلسفى، كندى، فارابى، اخوان الصفاء، ابن سینا، شیخ اشراق، ابن رشد، خواجه نصیر الدین طوسى، میر داماد و ملاصدرا.

دانش آموخته

• سید ابوالفضل سیدی دمیرچی

استاد راهنما

• احمد عابدی

  رییس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و مدیر گروه فلسفه دانشگاه قم

استاد مشاور

• محمد مهدی گرجیان عربی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام