اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
سیاست خارجی دولت اسلامی با تأکید بر اندیشه امام خمینی (ره)
1389,کارشناسی ارشد
چکیده
پژوهش حاضر در پی بررسی و پاسخ به سئوال اصلی که «ماهیت سیاست خارجی دولت اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره) است، می‌باشد. و فرضیه‌ی که به دنبال آزمون و بررسی آن هستیم این است که ماهیت سیاست خارجی دولت اسلامی از دیدگاه امام(ره) ماهیتی فرهنگی و ارزشی می‌باشد. و در تمامی فصول این پژوهش بدنبال بررسی این مطلب هستیم. در فصل اول بیان می‌شود که از دهه‌ی 1970 میلادی به بعد شاهد اهمیت یافتن نقش فرهنگ در روابط بین‌الملل و سیاست خارجی کشورها می‌باشیم و اندیشمندان و نظریه‌پردازان همچون هانتینگتن، ادوارد سعید، فرانسیس فوکویاما و مارسل مرل و... به اهمیت فرهنگ در سیاست خارجی کشورها تأکید می‌کنند. فصل دوم به بیان این امر می‌پردازد که حضرت امام خمینی(ره) نگاهی فرهنگی به جامعه و سیاست و نیز سیاست خارجی دارند و رویکرد فرهنگی امام(ره) به سیاست خارجی نیز نشأت گرفته از مبانی انسان شناختی اوست و سیاست خارجی و رفتار کارگزاران آن را در ارتباط با انسانهای خود ساخته و متقی یا انسانهای فاسق و ستمکار می‌داند. در فصل سوم با مطالعه و بررسی دیدگاه امام(ره) در ارتباط با راهبردها و اهداف خرد و کلان دولت اسلامی در قلمرو سیاست خارجی به این نتیجه می‌رسیم که هر یک از آنها با توجه به اهداف فرهنگی و ارزشی آن معنی می‌یابد و ارزش‌های که دارای ماهیت انسانی و الهی است و در قلمرو وظایف و رسالت‌های دولت اسلامی قرار می‌گیرد و اساساً فلسفه تشکیل دولت اسلامی تحقق بخشیدن به اهداف بزرگ الهی- انسانی است که انبیاء الهی و امامان(ع) در پی آن بودند از این جهت می‌توان گفت که در یک دولت اسلامی اهداف مادی یا قدرت و منافع ملی صرفاً هدف نمی‌باشد بلکه این اهداف به تبع اهداف معنوی، فکری و فرهنگی معنی و مفهوم می‌یابد. فصل چهارم به بیان ابزارهای پیش‌برد سیاست خارجی از دیدگاه امام(ره) می‌پردازد و روشن می‌شود که دولت اسلامی بنا بر ماهیت فرهنگی اهداف سیاست خارجی خود از ابزارهای مسالمت‌آمیز و فرهنگی استفاده می‌نماید و بکارگیری ابزارهای نظامی نیز در ارتباط با اهداف فرهنگی معنی می‌یابد. بر اساس آنچه بیان شد روشن می‌شود که سیاست خارجی دولت اسلامی در اندیشه امام خمینی(ره)، ماهیتی فرهنگی دارد.
دانش آموخته
استاد راهنما
محمد ستوده آرانی
دانشیار گروه مطالعات سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام معاون آموزش و فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
استاد مشاور
نجف لک زایی
استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی